Klassiekers van onder het stof
‘Hoe is de beste stijl? Hij moet citeerbaar zijn.’ (Ilja Leonard Pfeijffer)
Als er al iets opviel in het literaire jaar 2017, is het wel dat het stof van heel wat vergeten klassiekers werd geblazen om ze na jaren in het Nederlands te vertalen. Zou het te maken hebben met Stoner, het boek van John Williams dat in 1965 verscheen en waarvan de Nederlandse vertaling, die in 2013 uitkwam, onverwachts een groot succes werd? Het maakt eigenlijk niet uit, want het is best een goede zaak dat uitgevers soms wat geduld oefenen. De tijd is immers een onverbiddelijke, maar zeer rechtvaardige rechter: een slecht boek valt na een tijdje onherroepelijk door de mand. Op korte termijn kan het lonen om wat hype en buzz te creëren, maar hoeveel ‘boeken van de maand’ of in grote stapels opgetaste bestsellers worden binnen tien, vijftig, laat staan honderd jaar nog gelezen? In kringloopwinkels vind je enkele jaren na uitgave vaak al massaal gedumpte boeken terug met zo’n schreeuwerig stickertje dat argeloze klanten moet lokken (‘al 150.000 exemplaren verkocht!’). Daarom brengen we in dit stuk hulde aan de gouwe ouwe.
Een eerste vaststelling: wat wordt er tegenwoordig eigenlijk conventioneel geschreven in vergelijking met enkele decennia geleden. Weinig auteurs zoeken nog het experiment op of durven de grenzen van hun genre af te tasten. Dat was in de tweede helft van de vorige eeuw wel anders. Neem bijvoorbeeld Friedrich Dürrenmatt, een Duitstalige Zwitser die met De rechter en zijn beul een boeiende antikrimi schreef en zich geen bal aantrok van de conventies van het genre. Als u het boek leest, zal de begrafenisscène u gegarandeerd bijblijven: ‘Maar toen de mensen om het graf van hun verbijstering waren bekomen en kwaad wilden worden om het incident, en toen de stadsmuzikanten, om de plechtigheid te redden, weer wanhopig begonnen te blazen, groeide de regen aan tot zo’n de taxussen geselende storm dat iedereen van het graf wegvluchtte; alleen de doodgravers bleven achter, zwarte vogelverschrikkers in het geloei van de wind, in het gekletter van de wolkbreuken, en ze deden hun best de kist eindelijk te laten zakken.’
1 reactie
Mooi stuk! De nieuwe uitgave van Malaparte was helemaal langs me heengegaan, dank voor het onder de aandacht brengen.