Het eindejaarslijstje 2017 van Marijn Sikken

Het hele jaar door, wat er ook gebeurde, las ik me te pletter.

Via Boekwinkeltjes kocht ik een boek van Douglas Coupland dat ik nog niet had, ik deed het in vertaling, waar het Coupland betreft moet ik dat niet meer doen, Vriendin in coma klinkt nu eenmaal heel wat minder mooi dan Girlfriend in a coma. Hoe dan ook, in deze roman over het leven tot de volle macht en betrokkenheid leven, staat: ‘Het lichaam houdt herinneringen veel langer vast dan de geest.’ Dat is waar. Ik merk het aan hoe licht ik slaap en hoe gefragmenteerd ik, naarmate het jaareinde nadert, lees.

In Boven de straat hangt een witte lucht van Anne Büdgen bekent de verteller dat ze in golven leeft: ‘Soms ben ik dagen zo gelukkig dat kleuren me verblinden en alles in me op scherp staat. Daarna zak ik weg in een donkere diepte. Mijn lichaam blijft boven om te doen alsof het bestaat.’ Ook dat herken ik, al overheersen inmiddels goddank de golven van het geluk.

Het romandebuut van Büdgen is een van de 32 Nederlandse werken die ik tot nu toe las op een totaal van 78 boeken. 46 zijn er dus vertaald uit het Engels of Frans, meer smaken kent 2017 niet. Toch lijken die Nederlanders sterker aanwezig in mijn geheugen.

In Het perpetuum mobile van de liefde heeft Renate Dorrestein het over een radeloze genegenheid. Meer dan die twee woorden komt er niet bij me naar boven, aan de schrijver ligt dat niet – als ik opzoek wanneer ik het boek over de zelfmoord van haar zusje las, blijkt dat precies in de periode te zijn waarin morfine mijn broodbeleg was.

Aan radeloze genegenheid valt weinig toe te voegen. Toch doen, want Tim Foncke schrijft in zijn even vreemde als geniale brievenboek De geachten: Liefde is proberen / aan iets anders te denken’. En die zin brengt me terug naar Renate Rubinstein. Het exemplaar van Mijn beter ik waarin mijn potloodstreepjes en uitroeptekens stonden is niet langer in mijn bezit, het nieuwe boek is nog leeg, alsof ik bang ben dat alles wat ik aanstreep iets zegt, iets betekent. ‘Als mensen iets willen geloven, hoef je zo veel minder moeite te doen,’ zegt de heldhaftige Bonnie in Superduif van Esther Gerritsen. Gelijk heeft ze. 2018 komt eraan en het wordt groots, dat weet ik zeker.

De mooiste zin die ik dit jaar las is een vertaalde verhalenbundel, Ambulance van Johan Harstad. Ik heb de bundel niet hier, uitgeleend natuurlijk, geen idee meer welk verhaal, ik schreef de woorden maar gewoon over: ‘Er worden de hele tijd mensen geboren van wie je houdt, de hele tijd.’

Dat lijkt me absoluut iets om verder te vertellen. En: verbind je en leef.