Els van Swol

Het is 4 mei 2020: de geboorte van Josje Silvius dient zich aan. Ze komt ter wereld zonder te huilen, terwijl haar moeder het op een huilen zet. Het was een vreemde tijd, maar voor Josje scheen het, als ze er later op terug kijkt, toe dat ‘de tijd van vóór de Stilte [de coronacrisis, EvS], toen iedereen maar een beetje aanrommelde’ heel wat vreemder was.

Het draait in Hier zijn we, Swifts elfde roman, om drie personages: Jack, spreekstalmeester van een variété, Ronnie, illusionist, en diens assistente Evie. Om de beurt blikken zij terug op hun gezamenlijke verleden.

Deze zomer trekken medewerkers van Literair Nederland een vergeten meesterwerk uit hun boekenkast. Els van Swol vraagt aandacht voor De nacht der Girondijnen uit 1957 van J.

‘Het gebeurde allemaal op een en hetzelfde moment, haast exact gelijk’. Deze eerste zin uit Het huis met de kersenbloesem van Sum-Mi Hwang, zou zomaar in aanmerking kunnen komen voor de mooiste openingszin uit 2020.

‘Heks!’, riepen de kinderen Henne Vuur na een personage uit Manon Uphoffs Vallen is als vliegen. Ze was ‘oud, ik vond haar oud. Ze was arm, alleenstaand, had geen baan (…) en koolzwarte haarstrengen tot op haar billen’, zodat vrijwel alle kinderen uit de buurt ‘daar is de heks’ scandeerden.

Soms lees je een zin waarbij je het idee krijgt, dat daarin misschien wel een heel boek, een heel oeuvre besloten ligt. Of, liever: dat je vanuit die ene zin opeens alles meent te begrijpen.