Gisteravond werd op de zestigste geboortedag van schrijver Joost Zwagerman in Taqa Theater de Vest in Alkmaar de Joost Zwagerman Essayprijs 2023 uitgereikt. Uit vijf genomineerde die volgens de jury allen zeer lezenswaardig waren, werd Luuk Vulkers met zijn essay Alles lekt tot winnaar verkozen.
De jury over het essay: ‘Op het eerste gezicht is dit een essay over smetvrees. Over de angst om ziektes op te lopen van een vieze theedoek, of om een ander met ziektes op te zadelen door viezigheid. “Dat was mijn angst”, schrijft Luuk Vulkers: “Niet de aanraking met het vieze, maar het zelf blijken te zijn.” Gaandeweg blijkt de reikwijdte van dit stuk veel groter. Er blijkt een verband te bestaan tussen properheid en sociaaleconomische status, en tussen de acceptatie van homoseksualiteit en de acceptatie van smetten. Tenslotte gaat het om de dringende wens iets voor een medemens te betekenen.’
De vijf beste essays werden na twee leesronden uit honderdeenenzestig inzendingen geselecteerd. Criteria van doorslaggevende aard waren: stijl, gedrevenheid, betrokkenheid, kennis van zaken en maatschappelijke relevantie. Er werd gekozen voor essays die weliswaar een persoonlijk vertrekpunt hebben, maar meer zijn dan een autobiografisch verhaal.
Overige genomineerden waren:
Linde van Wingerden: ‘We live in a society.’ Over gen Z-ironie
Marloes Zwagerman: Wacht maar
Tuly Salumu: Gezocht: de zwarte genen van mijn witte zoon
Lotte Krakers: Lak
Het winnende essay en de andere vier genomineerde essays zijn te lezen in de papieren editie van De Nederlandse Boekengids, op nederlandseboekengids.com en op vanbijleveltstichting.nl .
In de jury zaten Barber van de Pol, Fien Veldman (winnaar 2021), Merlijn Olnon en Aleid Truijens (voorzitter).
Aan de prijs is een bedrag van €7.500 verbonden en is een initiatief van de Van Bijleveltstichting bedoeld voor beginnende essayisten.
Foto: Luuk Vulkers ontvangt de cheque van juryvoorzitter Aleid Truijens en Joost Quant van de Van Bijleveltstichting.
© Jan Jong