Twee zenuwslopende uren aan het diner alvorens de winnaar bekend wordt gemaakt.
Maandagavond 6 mei omschreef Clairy Polak, juryvoorzitter van de Libris Literatuurprijs 2013 de winnaar als een ‘grossier in schilderachtige beelden’ (Oek de Jong?) ‘prachtig geformuleerde zinnen’ (Esther Gerritsen?) en ’tot reflectie nodende gebeurtenissen’ (?). En dan: ‘De Libris Literatuurprijs gaat naar… (stilte)… ‘Dit zijn de namen van Tommy Wieringa’. Door de bewust ingebrachte stilte ontstond er nog even ruimte voor een zenuwslopend ja-De Jong, nee-De Jong moment.
Maar Oek de Jong had zijn moment toen al gehad. Op 4 mei jongstleden werd in Gent bekend gemaakt dat hij met zijn roman Pier en oceaan de Gouden Boekenuil gewonnen had. Een roman die een ‘voorbije tijd oproept van de jaren vijftig tot de jaren zeventig’ en waar De Jong ruim acht jaar aan werkte. De jury, samengesteld uit recensenten en literatuurkenners als Wim Brands, Diane Broeckhoven, Elsbeth Etty, Marc Reynebeau, Frederick Vandromme en voorgezeten door Friedl’ Lesage zei hierover: ‘Oek de Jong slaagt hierin door minutieuze beschrijvingen van de observaties van een sensitief kind, zonder in nostalgie te vervallen, zonder ooit het overzicht te verliezen’. De Jong ontvangt 25.000 euro en een kunstwerk van Philip Aguirre.
Tommy Wieringa moest zich die avond tevreden stellen met de publieksprijs voor Dit zijn de namen. Deze prijs, voorgezeten door een honderdkoppige lezersjury werd hem toegekend met de vermelding dat Wieringa ‘een grootse taalvirtuoos’ is en zijn boek ‘een meesterlijke roman die herlezen moet worden’. Aan de publieksprijs is een bedrag van 2.500 euro verbonden.
Maar Wieringa’s tijd moest nog komen al had hij het zelf niet verwacht, gezien zijn uitspraak: ‘Als ik win, spring ik in de Amstel’. Wat hij later ook daadwerkelijk deed. Aan nominaties heeft het de schrijver niet ontbroken. Al eerder werd genomineerd Joe Speedboot (2005) en Caesarion (2009). Zijn boeken belandden telkens hoog op short- en longlists. Maar buiten de bescheiden F. Bordewijkprijs na, won hij nooit de hoofdprijs. Er wordt al gesproken van een Wieringa -jaar; twee literaire prijzen en schrijver van het boekenweekgeschenk 2014.
Dit zijn de namen gaat over een groep verwilderde vluchtelingen die hun paspoort vernietigd hebben en opduiken in een grensstad in de steppe waar ze angst en onrust veroorzaken. Waarmee ze symbool staan voor de velen die door een uitzichtloze thuissituatie gedwongen zijn te vluchten en op zoek gaan naar een betere wereld.
De overige genomineerden voor de Gouden Boekenuil waren Peter Terrin met Post mortem, Arnon Grunberg met De man zonder ziekte en Marja Vuisje met Ons kamp.
Voor de Libris Literatuurprijs waren dat Esther Gerritsen met Dorst, Arnon Grunberg met De man zonder ziekte, Christiaan Weijts met Euforie en Elvis Peeters met Dinsdag.
Aan de Libris prijs is een geldbedrag verbonden van 50.000 euro. De prijs wordt elk jaar toegekend aan het beste Nederlandstalige literaire fictieboek van het afgelopen jaar. Het is de twintigste keer dat de prijs werd uitgereikt.
Maar het houdt niet op want beide gelauwerde schrijvers, Wieringa en De Jong alsook Peter Terrin (AKO literatuurprijs 2012) zijn genomineerd voor de Inktaap zo werd vandaag bekend gemaakt. De Inktaap is dé literaire jongerenprijs van het Nederlandse taalgebied, waarbij leerlingen in het hele Nederlandse taalgebied worden geconfronteerd met de keuze van de jury’s van de AKO Literatuurprijs, de Gouden Boekenuil en de Libris Literatuur Prijs. Verder zijn genomineerd Ruth San A Jong (Caribische auteur) met De laatste parade en errin met Post Mortem (AKO Literatuurprijs 2012). Dit jaar is voor het eerst een auteur uit het Caribische gedeelte van het Nederlandse taalgebied genomineerd.
I. v/d G.
