Huub Bartman

Tijdens een rondreis door herfstachtig Schotland stuit ik in een boekwinkel op een bijzonder kinderboek, Child of St Kilda. Het door Beth Waters sfeervol getekende boek bevat het verhaal van Norman John Gillies, een van de laatste kinderen van St.Kilda, een kleine groep ruige, Schotse eilandjes ten westen van de Buiten-Hebriden.

De autobiografische roman van Alfred Birney, De tolk van Java, getuigt van de verpletterende last van de geschiedenis. Over de wreedheden begaan door ‘onze jongens’ in Nederlands-Indië tijdens de zogenaamde politionele acties wil niet iedereen graag horen.

Voor kunstliefhebbers en geïnteresseerden in de geschiedenis van de Sovjet-Unie is een nieuw boek van Sjeng Scheijen een absoluut feest, zeker na het succes van zijn biografie uit 2009 over Sergej Diaghilev, de oprichter van het vermaarde Ballets Russes.

De oorlog laat ons kennelijk niet los. We krijgen geen genoeg van het inleven en het herdenken, gezien de aandacht van de media voor het 75-jarige jubileum van D-Day. Heroïsche anekdotes van de laatste overlevenden schreeuwen om gehoord te worden.

Bijtijds leerde ik me te vermommen in woorden, die eigenlijk wolken waren’.

Naar Parijs gevlucht voor de Nazi’s had Walter Benjamin er tussen 1932 en 1938 behoefte aan zijn kinderjaren in Berlijn te boekstaven, niet zozeer, zoals hijzelf zegt, om autobiografische redenen als wel om filosofische.

‘In Klein-Rome werd ons vanuit de biechtstoel krachtig aangeraden vooral veel te zwemmen en veel te fietsen, liefst zo vroeg mogelijk in de ochtend en overdag als de onkuise beelden en verlangens kwamen.