Adri Altink

Er was misschien sprake van een licht optimisme in Italië toen op 25 juli 1943 Mussolini werd afgezet en in september een bestand met de geallieerden werd gesloten. Maar met het vertrek van de duce verdwenen de fascisten niet.

Van Linda Polman verscheen al eerder De crisiskaravaan (2008). Als onderzoeksjournalist schreef Polman een boek dat heel wat heilige huisjes afbrak over de hulpverlening aan derde wereldlanden, vluchtelingenkampen en rampgebieden.

Onderzoeksnota’s zijn vaak geen vlot leesbare literatuur. Maar er zijn uitzonderingen. De Handreiking voor ondersteuning van Eritrese Nieuwkomers bij hun integratie is er een. Een nota van 67 pagina’s uit augustus van het Kennisplatform Integratie &Samenleving, een adviesorgaan voor overheden en hulporganisaties.

Ruim een week geleden bracht ik een bezoek aan museum De Fundatie in Zwolle waar vooral de Zomerexpo 2017 op de twee bovenste verdiepingen me verraste: een selectie van kunstenaars die hun associatie met het thema Water hadden vormgegeven en via een strenge jury een podium kregen in een van onze mooiste musea.

Hoe duidelijke wil je het als lezer hebben? De ondertitel Een autobiografische roman zet Ruben Jablonski meteen onontkoombaar neer als het alter ego van Edgar Hilsenrath. En wie de feiten uit het leven van de auteur in zijn achterhoofd heeft vraagt zich tijdens het lezen meerdere malen af waar het romaneske en de fictie dan wel in zit.

In 1992 viel Joegoslavië uit elkaar in een landschap van onafhankelijke landen, die de jaren erna voortdurend bezig waren grenzen te trekken ten opzichte van elkaar en vooral te bewijzen dat ze een eigen staat waren met een eigen bestaansgrond. Het nationalisme vierde daarbij hoogtij. Eén van de staten was Kroatië, het land van de schrijfster Dubravka Ugrešić. Ook daar richtte het nationalisme zich op uitsluiting van anderen, ontkenning van het verleden in Joegoslavisch verband en verheerlijking van de nieuwe ‘eigenheid’. In tegenstelling tot het gros van de politici en intellectuelen wenste Ugrešić daar niet aan mee te doen. In haar ogen was het nieuwe Kroatië vergeven van de hypocrisie en geschiedvervalsing.