In de boekhandel ligt de verhalenbundel Tien in de etalages met een sticker erop: Boeken om cadeau te doen.
Dat is een goede typering voor Tien. Als je het gelezen hebt, wil je het delen en erover praten. In Tien vertelt Andrej Longo tien verhalen aan de hand van de tien geboden. De verhalen spelen allemaal in Napels, en gaan over de greep van de camorra op het leven van zowel de criminele als de gewone Napolitaan. Onderhuidse spanning en botte agressie, het is allemaal aan de orde van de dag.

Het eerste verhaal gaat over de jongen Papilù die een avondje wil gaan dansen met zijn vriendinnetje. Hij is altijd op zijn hoede:

‘Ik leer, ik breng ’s middags koffie rond voor een bar en ik probeer met niemand problemen te krijgen, vooral niet met die gasten die voor Gigino de Nachtbraker werken, die het in alle stegen van de buurt voor het zeggen heeft, en die ze de Nachtbraker noemen omdat hij het liefst ’s nachts leeft. Ze dragen Gigino de Nachtbraker op handen, alsof ie God zelf is, want via hem verdienen ze hun centen, op wat voor manier dan ook. De een dealt, de ander verstopt ‘t spul of de wapens, en weer een ander verkoopt neppe merkspullen of krijgt een baantje in de bouw of bij een schoonmaakbedrijf. Als het even kan, vraag ik niks aan Gigino de Nachtbraker, nu niet en nooit niet, want als je er eenmaal inzit ben je de lul en heb je niks meer over je eigen leven te zeggen. Dan neemt hij de beslissingen in plaats van jij, dan zegt hij wat je wel of niet moet doen, en als je niet gehoorzaamt krijg je gegarandeerd een kogel in je kop. Want zo gaat dat hier.’

De toon is gezet.

Dit verhaal maakt je deelgenoot van de slinkse werkwijzen van de georganiseerde misdaad en doen je inzien hoe geraffineerd die misbruik maakt van goede voornemens of gebrek aan persoonlijkheid. Je blijft achter met een gevoel van desillusie. Hoe naïef ben je altijd geweest?

Andrej Longo baseerde de verhalen op krantenberichten. Ze zijn sober en zonder opsmuk geschreven, en geven inzicht in een rauwe, alledaagse werkelijkheid van het leven in Napels. Tegelijkertijd zijn ze ook warm en gevoelig en tonen ook de sterke kanten van de mens.

Hoofdpersonen zijn gewone mensen in min of meer gewone situaties, een vader die met zijn zoontje naar de kermis gaat, een bruid vlak vóór het trouwen, een echtpaar dat elkaar treft, een stelletje rotjongens dat rotzooi gaat trappen. Maar als snel geeft Longo een draai aan het verhaal waardoor blijkt dat die hoofdpersonen slachtoffer zijn van agressie, drugs, intimidatie, verkrachting of moord. Soms zijn zij zelf de daders. In dat geval doen ze gevoelloos en stoer. Maar dat is aan de buitenkant. Binnenin zit toch een geweten. Het is weliswaar niet altijd sterker dan hun daden maar brengt hen soms in ernstige verwarring. De slachtoffers zijn sterker. Het meisje dat door haar vader verkracht is onderneemt stappen, de bruid weerstaat de bruidegom en de neergestoken oude man toont fysieke en mentale kracht.

Dit bundeltje met tien verhalen heb je zó uit. Maar het laat je nooit meer los.

Andrej Longo kent Napels goed. Hij groeide er op. Voor Tien ontving hij diverse Italiaanse literaire prijzen.

Tien

Auteur: Andrej Longo
Vertaald door: Pietha de Voogd en Mieke Geuzebroek
Verschenen bij: Uitgeverij Van Gennep
Prijs: € 9,90