Roy Jacobsen (Oslo, 1954) schrijft romans, korte verhalen en kinderboeken en wordt gezien als een van de belangrijkste auteurs van Noorwegen. Ogen van de Rigel is het derde deel van een trilogie. De vorige delen zijn: De onzichtbaren en Witte zee. Alle drie de boeken spelen zich (gedeeltelijk) af op het kleine eiland Barrøy, een fictief, bewoond eiland waar de bewoners het harde dagelijkse leven aan den lijve ondervinden. Jacobsen baseert zich op de dagelijkse realiteit van de Noorse eilandbewoners. De drie delen zijn los van elkaar te lezen.

Ogen van de Rigel speelt zich af in 1946, vlak na het einde van de Tweede Wereldoorlog waarin Noorwegen zwaar heeft geleden onder de nazidictatuur. Hoofdpersoon is Ingrid Marie Barrøy. In deel twee van de trilogie heeft ze kennis gemaakt met Alexander, een Rus die op het eiland aanspoelde nadat het Duitse schip de Rigel, waarop hij als krijgsgevangene werd vervoerd, voor de kust van het eiland verging. Ingrid heeft hem verzorgd en beschermd tegen de Duitsers en de collaborateurs.

Ze heeft een dochter van tien maanden, Kaja, die steeds meer gaat lijken op Alexander, die inmiddels van het eiland vertrokken is omdat hij terug wilde naar Rusland. Het is een gevaarlijke tocht en Ingrid weet niet of hij het heeft overleefd. Ze besluit hem achterna te gaan, samen met Kaja.
Wat volgt is een beschrijving van deze reis dwars door Noorwegen, grotendeels te voet, waarbij Ingrid dezelfde route probeert te volgen als Alexander. Onderweg ontmoet ze veel mensen die ze allemaal naar hem vraagt. Sommigen weten niets, anderen willen niets zeggen of geven vage antwoorden. Iedereen reageert op de ogen van Kaja die sprekend op die van Alexander lijken. De halsstarrige Ingrid vervolgt haar tocht, want ze is er heilig van overtuigd dat Alexander nog leeft en op haar wacht.

Wantrouwen

De reden waarom veel mensen afwijzend zijn op de vragen van Ingrid heeft alles te maken met de manier waarop veel Noren gecollaboreerd hebben met de Duitsers tijdens de oorlog. Met andere woorden: wie kun je nog vertrouwen? Ingrid merkt wel dat ze met een aantal mensen te maken krijgt die in de oorlog een dubieuze rol hebben gespeeld.
Op een gegeven moment komt ze terecht bij vader en dochter Hermann en Mariann. Na veel duwen en trekken willen zij wel iets over Alexander vertellen, hoewel er dan nog steeds raadsels overblijven. Dat stimuleert Ingrid om door te gaan met haar zoektocht. Uiteindelijk arriveert ze bij een oudere man, Henrik, die vertelt dat Alexander een poos bij hem op de boerderij heeft verbleven. Hij vertelt ook dat Alexander een vriendin en een kind heeft in Rusland.

Na nog een aantal ontmoetingen en treinreizen door Noorwegen om informatie te verzamelen gaat ze ten langen leste onverrichterzake terug naar Barrøy. Daar komt Mariann haar opzoeken en Ingrid hoort van haar dat ook zij met Alexander heeft geslapen in de tijd dat hij bij haar en haar vader in huis was. Daarmee eindigt deze roman, nogal abrupt. In het nawoord wordt nog verteld dat Alexander in Rusland als landverrader werd beschouwd en dat hij naar een werkkamp in Siberië is overgebracht, waarna elk spoor van hem doodloopt.

Vaag

De roman geeft prachtige beschrijvingen van de natuur waar Ingrid doorheen loopt; het lijkt Jacobsen soms meer om die beschrijvingen te gaan dan om zijn personage. Hij kent het land met zijn afwisselende landschappen goed en kan dat mooi weergeven. De verhaallijn is wel heel erg dun: de drijfveer van Ingrid om Alexander te zoeken. Is ze nou zo koppig of zo eenzaam, of is ze geestesziek, dat ze de Rus achterna gaat? Wat wil ze nu eigenlijk te weten komen? Dat hij alleen van haar houdt? Dat hij bij haar wil zijn? Waarom is hij dan weggegaan? En waarom gaat ze terug naar Barrøy? Baalt ze ervan dat Alexander een ander heeft/had? Is ze teleurgesteld, boos, verdrietig, wat? Door alles wat Ingrid meemaakt merk je wel dat er iets met haar is, maar niet wat. Ze blijft een uitermate vaag personage, van wie je de drijfveren niet kunt achterhalen.

In een schetsboek houdt Ingrid bij wie ze onderweg ontmoet en ze maakt wat aantekeningen en schetsen van de natuur. Dat ze dat doet wordt steeds weer genoemd, maar wat daar de functie van is blijft ook ongewis. In een verhaal wil je je graag inleven in en meeleven met de hoofdpersonages. In Ogen van de Rigel krijg je daar de kans niet voor. De roman geeft te weinig antwoorden op de vragen die zowel Ingrid als de lezer zich stellen, waardoor het lezen ervan erg onbevredigend is. Het boek lijkt veel op een streekroman zoals we die in een stereotype voor ogen hebben. Er wordt heel veel beschreven, maar weinig essentieels verteld. Wellicht dat Jacobsen daarom zo beroemd is in Noorwegen: hij is lyrisch over het land.