Het halfjaarlijkse literaire boorplatform Kluger Hans biedt plaats aan beeldende kunstenaars en schrijvers. Aan elke editie van het tijdschrift is te zien dat er veel aandacht en werk in zit, het resultaat altijd verrassend. In het themanummer ‘Huid’ zijn werken te vinden van de kunstenaars Jana Cordenier en Charlie De Voet. Cordenier werkt met naald en gekleurde draden op een dunne katoenen ondergrond. Het lijken pastels, teder en licht. De Voet werkt met verschillende technieken, zijn beelden die in deze editie zijn opgenomen, zijn experimenteel van aard. Van redacteur Yasmin Van ’tveld een begeleidend stuk over beide kunstenaars, hun werk en techniek. Zo’n tweeënveertig werken zijn er van hen samen in het tijdschrift opgenomen. Er zijn een tiental verhalen en gedichten opgenomen en er is de rubriek ‘Peetouders’, waarvoor deze keer Maud Vanhauwaert en Gershwin Bonevacia zijn opgetrommeld. Zij supporten de nieuwe schrijvers in dit nummer, waarbij zij elk twee favorieten kiezen. Wie dat zijn is te lezen op de website.
Lichaam vergaat in water
Nu het lezen, gretig zoekt het oog naar woorden, kort verhaal of gedicht. ‘Zeesneeuw’ van Helena Van Lare beschrijft het gruwelijke gebeuren van het omslaan van een bootje in de nacht op zee. Wat er vanaf dat moment gebeurt. ‘Zeewater stroomt de halfopen mond binnen. De opgezwollen tong sluit de keel bijna geheel af. Zout water sijpelt langzaam door een spleetje de luchtpijp binnen, neemt in de longen de plaats in van lucht.’ Het hele proces van een lichaam dat vergaat in zeewater wordt beschreven. Klinisch en met gevoel voor detail. ‘Van tijd tot tijd vinden hele zeeslagen plaats rond de overblijfselen. (…) In het door krioelende beestjes belegerde gebied dwarrelen vingerkootjes rond als stukjes dood koraal.’ En daarbuiten, op het droge en zonder weet van wat er onder water aan dood en verderf leeft, ligt een kind op zijn rug, bal onder zijn arm geklemd. Tot hij honger krijgt, opstaat ‘en liep met de bal aan zijn voeten naar huis.’
In het wat langere verhaal ‘Aandenken uit Odessa’ van de Roemeense schrijver Ana Alexandrescu, vertaald door Charlotte van Roden, speelt water ook een rol, net als in ‘Waterrimpels’ van Falun Ellie Koos, (winnaar Joost Zwagerman Essayprijs 2022). Over een broer en zus, waarvan de broer alleen met zwemmen beter was dan de zus. ‘Toen ik jaren na jouw uithuisplaatsing zelf ook vertrok, nam ik alleen de foto van jou en het zwembad mee.’ Met die foto bezoekt zij decennia later haar broer in een soort tehuis. Hoe zoek je toenadering tot elkaar als elkaar naderen je nooit geleerd is? ‘Je bent de enige die ook zijn kind was. Maar erover praten voelt al even onmogelijk als de foto uit mijn borstzak trekken.’ denkt de zus. En dat je elkaar verder niets te vertellen hebt, geen connectie voelt. Prachtig geschreven!
Verhalen en poëzie
In het gedicht van David Huyghe, ‘In al je allergieën’, is er een ‘ik’ die toestaat dat er over zijn lijf gestreeld mag worden. ‘Mijn angst is zacht. / Ik lig op een rots die ik heb gekozen. / Ik lig in de zon en de maan. / In dit landschap ben ik mals geworden. / Zo roze als het einde. / Streel mijn armen en wrijf mijn lange rug. (…) Straks heb ik geen gedachten meer / en zonder lichaam zal ik overal zijn. / ik zal in je oksel zijn / Ik zal in je oogleden zijn. / In al je Allergieën.’ Een ‘ik’ die lijkt te verdwijnen. ‘Mijn angst is een ei in jouw hand. / Ik voel me veilig, / raak mijn contouren kwijt. / Nooit was ik zo. / Nooit.’
Verder zijn er de verhalen ‘De kamer’ van Uschi Cop, ‘Dertien’, van David Jacobowicz, ‘Huis’ van Leonore Spee en ‘Het cliché als troost’ van Thijs Hoekstra. Poëzie van Elsbet De Pauw, Eelco Couvreur en een titelloos gedicht van Sam Theunissen, dat begint met de regel, ‘op de band bij de kassa van de Lidl leg ik mijzelf als beurtbalk neer’. In het laatste couplet vraagt de ik zich af, wie hem mee naar huis neem, ‘welke voorraadkast, keukenlade, welk bed / ik zal worden ingestopt en opgedroogd’. Prachtige bijdrage. Zoals elke editie is ook ‘Huid’ een verrassing en nodigt uit tot kijken lezen kijken lezen. En wie er van deze schrijvers of dichters door peetouders Maud Vanhauwaert en Gershwin Bonevacia zijn uitverkoren, kijkt zoals gezegd op de site van Kluger Hans.