In Het verdriet van anderen maakt Philip Huff, bekend van coming-of-age romans als Dagen van gras en Niemand in de stad, de lezer deelgenoot van zijn persoonlijke leeservaringen. De boeken die Huff sinds zijn middelbare schooltijd heeft gelezen, maakten hem los van zijn vertrouwde omgeving, met de bijbehorende tradities en verwachtingen en hielpen hem bij het volgen van zijn eigen weg. Volgens Huff kunnen romans daarom juist in deze tijd, waarin jonge mensen moeten vechten om een plaats in een maatschappij die succes hoog in het vaandel heeft staan, een moment van rust, bezinning en reflectie bieden, mits de lezer bereid is om daar de tijd voor te nemen.
Je eigen leven
Dat Huff in zijn eigen leven veel van literatuur heeft opgestoken, maakt hij overtuigend duidelijk. De romans van Sylvia Plath, Virginia Woolf, John McGahern en Jon Krakauer verkenden perspectieven, mogelijke manieren van leven, die Huff inspireerden om zijn eigen perspectief te ontwikkelen en niet dat van anderen klakkeloos over te nemen. Huff besteedt veel aandacht aan Krakauers Into the Wild, dat is gebaseerd op het tot de verbeelding sprekende leven van Chris McCandless, die zijn comfortabele leven in de Amerikaanse consumptiemaatschappij achter zich liet en zich terugtrok in de natuur van het ongerepte Alaska. McCandless is bij uitstek iemand die de normen en verwachtingen van de maatschappij naast zich neer legde en de moed had om een ‘authentiek’ leven te leiden. Dat de student hierin nogal overdreef en daarmee zijn eigen leven beëindigde, getuigt volgens Huff van naïviteit, maar McCandless werd wel een inspiratiebron voor een generatie twintigers en dertigers die ‘authenticiteit’ nastrevenswaardig vond. ‘Het is mogelijk in de korte tijd die je is gegeven een verhaal van je eigen leven te maken, een ander verhaal dan je is meegegeven, en jezelf te vinden.’
Het leven van anderen
Literatuur laat je delen in het leven, de pijn en het verdriet van anderen. Op die manier ontstijgt de lezer zijn eigen, beperkte ervaringen en leefomgeving en is hij in staat om een keuze te maken voor een andere manier van leven. Zo is Philip Huff schrijver geworden na het lezen van romans die indruk op hem maakten, terwijl zijn ouders wilden dat hij een reguliere, vaste baan zou krijgen. Bovendien kunnen romans je steunen in moeilijke tijden, omdat ze herkenning bieden. Toen Huff werd geopereerd aan zijn hart en zelfs vreesde voor zijn leven, wankelde zijn wereldbeeld. Hij keek op een afstand naar zijn eigen leven, zoals Helmer zich in Boven is het stil realiseert dat hij –na een leven vol teleurstellingen- het heft in eigen handen moet nemen. Omdat Huff zijn eigen beleving koppelt aan de verhalen waarover hij vertelt, krijgen die verhalen een nieuwe betekenis.
De enige kanttekening die je bij Het verdriet van anderen kunt plaatsen, is dat de strekking niet zo verrassend is. Huff schrijft dat literatuur je stimuleert om je eigen weg te gaan, ‘je hart te volgen’, maar daar hoef je geen romans voor te lezen. Eenzelfde advies kom je tegen in popliedjes, reclames en Hollywoodfilms. De ironie wil dat de commercie de hang naar authenticiteit heeft eigengemaakt, waardoor het gemeengoed is geworden. Maar dat maakt Huffs nieuwste boek er niet minder overtuigend op.