Paco Roca, Seguridad Social – Het kruispunt

Muziek en tekeningen ontmoeten elkaar in Het Kruispunt

Recensie door Teunis Bunt

Een muzikant en een stripmaker ontmoeten elkaar en raken in gesprek over hun vak. Ze besluiten samen een project aan te gaan, waarin ze zich afvragen waardoor ze geïnspireerd worden. Wie zijn de reuzen op wier schouders ze staan? Door wie zijn ze beïnvloed? En welke moeilijkheden komen ze tegen in hun werk?
We hebben het over Paco Roca, gevierd stripmaker, die geprezen is om de graphic novels La Casaen Rimpels, en over José Manuel Casañ, oprichter van de rockband Seguridad Social. Het project resulteerde in een cd, die te beluisteren is op bijvoorbeeld Spotify, en in de graphic novel Het kruispunt.

Een groot deel van beeldroman bestaat uit gesprekken tussen Roca en Casañ en dat is lastig tekenen; voor je het weet, heb je alleen plaatjes met pratende hoofden. Roca heeft wel geprobeerd beelden te vinden bij wat er gezegd wordt, maar dat is lang niet altijd goed gelukt. Bij de tekst ‘Je zou kunnen zeggen dat muziek mij op het juiste spoor heeft gehouden’ zien we bijvoorbeeld iemand over de rails lopen. Naast het spoor is een afgrond. Dat is wel duidelijk, maar erg verrassend is het niet. Het lijkt ook een beetje dubbelop: tekst en beeld geven dezelfde informatie.

Casañ maakte verschillende nummers, elk in een eigen muziekstijl (bijvoorbeeld blues, country, soul, Catalaanse rumba). Ook die nummers zijn getekend. Zoals de muziekstijl per nummer wisselt, wisselt ook de tekenstijl, zodat er steeds een andere periode uit de muziek- en tekengeschiedenis wordt weerspiegeld. De teksten van liedjes zijn in hun geheel weergegeven, maar die komen niet zo goed over, wat wellicht door de vertaling komt. Je zou je kunnen voorstellen dat een lezer in de oorspronkelijke taal tegelijkertijd de muziek draait en de tekst leest. In vertaling kan dat niet. Misschien had daarom de tekst tot de kern teruggebracht moeten worden.

Bij een gezongen tekst valt een zwakte net iets minder op dan bij een geschreven tekst. Bij een regel als ‘Alle begin is moeilijk, dat is bekend,’ is het eerste deel een cliché, het tweede deel een stoplap, alleen bedoeld om de regel op te vullen. Een luisteraar merkt dat wellicht niet, maar een lezer kan een zin twee keer lezen en dan vallen de tekortkomingen op. De liedteksten zijn het minst leesbare deel van het boek.

Het kruispunt is inhoudelijk boeiend, omdat muziekgeschiedenis en beeldgeschiedenis elkaar kruisen. Zo’n kruisbestuiving wijkt af van de gemiddelde graphic novel. Het is bovendien een mix van documentaire en persoonlijk verhaal. Dat persoonlijke is ook hard nodig om de lezer betrokken te houden. De lezer zal zeker meeleven met de twee kunstenaars, die gedreven hun kunst beoefenen en opleven als ze erover kunnen praten. Boeiend, interessant – veel meer wil Het kruispunt toch niet worden. Het wachten is op een graphic novel als La Casa of Rimpels.

 

Omslag Het kruispunt - Paco Roca, Seguridad Social
Het kruispunt
Paco Roca, Seguridad Social
Verschenen bij: Soul Food Comics (2018)
ISBN: 9789492882028
160 pagina's
Prijs: € 24,95

Meer van Teunis Bunt:

Recent

29 maart 2023

Op zoek naar een authentiek leven

Over 'Wat zou Simone de Beauvoir doen? Gids voor een authentiek leven' van Skye C. Cleary
28 maart 2023

Tussen onschuld, misbruik en opportunisme

Over 'De man van het licht ' van Katrien Scheir 
27 maart 2023

Traumaverwerking in naoorlogs Duitsland

Over 'Eindelijk heb je ons gevonden' van Edgar Selge
23 maart 2023

Elke editie is verrassend en nodigt uit tot kijken lezen kijken

Over 'Kluger Hans #43 / Huid' van Redactie: Yasmin Van 't Veld, Dorien Couton, Hans Depelchin e.a.