Ze zijn onhandig, wereldvreemd en komen in de meest absurde situaties terecht. Waar de personages uit Kira Wucks verhalenbundel Noodlanding in eerste instantie vooral op de lachspieren werken, komt daarna de mokerslag: het schuurt, het doet pijn wat er hier gebeurt.

Zinderende beelden
Kira Wuck debuteerde in 2012 met de gedichtenbundel Finse meisjes, die bijzonder goed ontvangen werd door de pers. Het eenvoudige en alledaagse taalgebruik in combinatie met de scherpzinnige en veelzeggende beelden wordt veelvuldig aangehaald. Wucks gedichten ontvouwen zich langzaam voor de lezer, alsof je laag voor laag afpellen moet voor je tot de kern van haar poëzie komt. Diezelfde directe taal en beelden die nog lang na blijven zingen vinden we terug in haar eerste verhalenbundel.

Wuck heeft ervaring als slamdichter en dat is duidelijk terug te zien in de twaalf verhalen van Noodlanding. Alleen al de titels van haar verhalen zinderen en wekken nieuwsgierigheid op, net als de sterke openingszinnen, die onmiddellijk een hele wereld oproepen. Je voelt bijna de adempauze die Wuck na haar eerste zin neemt en de afwachtende blik waarmee ze haar publiek aankijkt. Wat gaat er door de toehoorder of lezer heen bij een zin als ‘Mijn broer Edgar werd dood gevonden met drieënzeventig hotdogs in zijn maag’ of ‘Sinds Arno door de politie wordt gezocht, woont hij weer bij zijn moeder’? Meer heeft Wuck niet nodig: zij geeft de voorzet, de fantasie van de lezer doet de rest.

Minimalistisch absurdisme
Zien we in deze minimalistische, licht absurdistische verteltrant de Scandinavische wortels van de schrijfster terug? Wuck is het kind van een Finse moeder en een Indonesische vader en geeft zelf aan zich thuis te voelen bij de nuchterheid en melancholie van de noordelijke landen. Ook in haar karakters zien we dat terug. Van heldendom is geen sprake in Noodlanding, haar karakters laten zich eerder omschrijven als antihelden. Allemaal zijn het einzelgängers, die zich niet willen laten leiden door wat de buitenwereld van ze denkt: de vrouw die haar man doodsimpel meedeelt dat ze een affaire heeft met de slager, de kippenboer die aan zijn lievelingskip vertelt dat hij een vrouw uit de Filippijnen laat komen of de zakenman die van de ene op de andere dag besluit van de aardbodem te verdwijnen met een vrouw die hij net een paar uur kent. Denken is duidelijk ondergeschikt aan doen, er wordt eerder meegedeeld dan meegeleefd.

Wucks droge manier van vertellen plus de geringe omvang van haar verhalen levert algauw de vergelijking met een krantenartikel op. Van een journalist die op zoek is naar de meest obscure verhalen dan, dat wel. Maar in tegenstelling tot de journalistiek is het in Wucks verhalen moeilijk het einde te voorspellen. Al is er na het lezen van een aantal verhalen wel degelijk een constante te ontdekken: Wuck is een tikkeltje morbide. Toch roepen die zwartgallige eindes niet per se een gevoel van afschuw op, maar is er eerder sprake van verwarring en soms zelfs blijf je zelfs achter met een vaag schuldgevoel. Net nog, een paar bladzijden geleden, lachte je nog om de onbeholpenheid waarmee het personage zich door het leven beweegt en nu blijkt alles als een kaartenhuis in te storten.

30 minuten
Misschien is Noodlanding nog wel het beste te vergelijken met 30 minuten, de mockumentary-reeks die Arjan Ederveen in de jaren ’90 maakte. In elke aflevering van deze serie komt een variatie op de volgende zin terug: ‘er was iets, maar wat er was wist ik niet, maar wel dat er iets was, alleen niet wat dat was’. En dat is precies wat de korte verhalen van Kira Wuck oproepen, al heel snel blijkt de lezer minder grip op de situatie te hebben dan hij van tevoren dacht. Met als grote verschil dat het bij Ederveen in eerste instantie bloedserieus lijkt te zijn en bij nadere inspectie één grote komedie is, en bij Wuck de lach steeds meer naar de achtergrond verschuift en plaatsmaakt voor onbehagen.

Geslaagd proza
Met haar poëzie bewees Wuck al dat ze goed is in het oproepen van originele beelden. In Noodlanding laat ze opnieuw zien dat ze een interessante speler is in het Nederlandse literaire veld. Van haar nuchtere vertelstijl moet je houden – lyriek is Wuck vreemd – en ook de wat bloederige beelden die ze oproept zijn niet aan iedereen besteed, maar zeker is dat deze schrijfster met haar verhalen iets teweegbrengt. Wat dat precies is, laat zich moeilijk omschrijven, maar het is onmogelijk niets te voelen bij het lezen van Noodlanding. En twaalf keer kennis maken met een kleurrijk personage, twaalf keer in een achtbaan zitten en twaalf keer genieten van iets dat het midden houdt tussen een lach en een grimas voor de prijs van één – dat klinkt als een goed recept voor een vrije zondagmiddag, toch?