Kira Wuck – De zee heeft honger

Magie en melancholie en zintuiglijke belevingen

Recensie door André van Dijk

Met de indrukwekkende debuutbundel Finse meisjes (2012) trad Kira Wuck toe tot het nationale poëziegilde. Een aanwinst voor de poëzie, een aanwinst voor de poëzieliefhebber én een aanwinst voor de Nederlandse taal. Op het podium van de Nacht van de Poëzie 2014 verscheen een wat schuchter meisje dat met grote, donkere ogen de zaal inkeek. Ze las een gedicht voor dat nu – in gewijzigde vorm – in haar nieuwe bundel De zee heeft honger is opgenomen. Eerst de versie uit 2014,

Het geeft niet als er iemand vertrekt
er was een tijd dat ik alle camera’s telde
onderweg naar jouw huis
ergens is te zien hoe ik
te lang op een kruispunt blijf staan
in de banden van mijn fiets knijp
wacht tot het stoplicht meerdere keren verspringt
voordat ik naar je toe kom
in bogen die steeds groter worden
tot ik de stad uit fiets

er zijn foto’s van vreemden waar we op staan
ze zitten tussen vakantiealbums
in landen waar we nooit zullen komen

In de loop van de tijd heeft Wuck dit gedicht grondig aangepakt, waarmee ze laat zien hoe een dichter kneedt en schaaft aan een vers dat steeds in beweging lijkt te zijn. Tijd en afstand zijn belangrijke factoren in de dichtkunst en de meest perfecte vorm is niet vanzelfsprekend in de eerste versie gelegen. Wuck speelt met de woordvolgorde, draait de tijd om en schrapt zelfs een hele strofe. Vier jaar later komt ze met een compactere versie van het gedicht; het is scherper gesteld, persoonlijker gemaakt en heeft veel meer zeggingskracht:

Er was een tijd dat ik
op weg naar jouw huis
alle camera’s telde
die mijn beweegredenen vastlegden

ergens zag iemand hoe ik
te lang op een kruispunt bleef staan
de banden van mijn fiets controleerde
wachtte tot het stoplicht meerdere keren versprong
voordat ik naar je toe reed
in bogen die steeds groter werden
tot ik de stad uit was

De genuanceerde aanpak van Kira Wuck, het doorlopende detailonderzoek, is kenmerkend voor haar gedichten. Ze probeert indrukken en beelden te typeren door haar gevoelswereld weer te geven, allemaal met een beknopte beschrijving van de look and feel. Het zijn de ingrediënten die aan de basis van een reeks boeiende gedichten staan: Wuck is vooral bezig met het zijn. De eigen identiteit en de verhouding tot de ander is het startpunt van een zoektocht die een brede stroom aan ervaringen oplevert.

Magisch, beschouwend, met een flinke scheut melancholie, vormt dit tezamen de atmosfeer die de verbeelding van Kira Wuck het sterkst naar boven haalt. Magie is ook te vinden in haar gedicht ‘India’, een reisverslag gecomprimeerd tot een zintuiglijke beleving die met een minimum aan woorden is uitgebeeld:

Een man wijst naar de binnenkant van zijn mond
alsof hij een pistool op zijn gehemelte richt
we geven hem een sigaret
de nacht snijdt de hoeken van zijn gezicht

in dit land verdwijnen mensen
om op onverwachte plekken weer op te duiken
zoals de bedelaar zonder benen
bleef verschijnen waar we ook uitstapten

het behang maakt vreemde geluiden
’s nachts worden er briefjes onder mijn deur
geschoven met huwelijksaanzoeken

er schijnt hier een bos te zijn waar het zo stil is
dat je niet voorbij een bepaald punt kunt
vogels, slangen, mensen keren er om

De man uit het gedicht zet hier de toon met een universeel gebaar: hij vraagt om een sigaret terwijl ‘de nacht de hoeken van zijn gezicht snijdt’. Een mooi beeld, de duisternis waarin een gezicht half herkenbaar tevoorschijn komt om vervolgens weer te verdwijnen. En om op onverwachte plekken weer op te duiken. Wuck speelt met de oosterse mystiek van de ‘diepe meditatie’ die mensen doet vervagen en als geestverschijningen ergens anders weer boven water laat komen. Een vervreemdende constatering die in de laatste regels via een persoonlijk verlangen naar een sprookjesachtige uitkomst loopt.

Met haar caleidoscopische herkomst (Finse moeder, Indonesische vader) is Kira Wuck een prachtige parel in het Nederlandse poëzielandschap. Ze vormt de taal tot een herkenbare eigenheid die desondanks vol raadselachtige voorvallen en onverwachte wendingen zit. Onder die lagen zit een dosis verwondering en een lichtelijk verlangen verscholen. Een verlangen naar schoonheid, misschien ook wel naar geborgenheid, maar uiteindelijk naar liefde:

Hoe kan ik een goede indruk op je maken
als ik aan slapeloze nachten lijd
geesten mij niet met rust willen laten
na elke dagdroom eindig ik
verder bij jou vandaan

als ik je eindelijk denk te kunnen vangen
breek je verder af
als regen in de zee valt
dan raakt de lucht de aarde

 

 

Omslag De zee heeft honger - Kira Wuck
De zee heeft honger
Kira Wuck
Verschenen bij: Podium (2017)
ISBN: 9789057598647
Prijs: € 17,50

Meer van André van Dijk:

Voortrazende realiteit

Over 'Het gelijk van honderd tegelijk zingende bossen' van Pieter Boskma

Recent

23 maart 2023

Elke editie is een verrassing en nodigt uit tot kijken lezen kijken

Over 'Kluger Hans #43 / Huid' van Redactie: Yasmin Van 't Veld, Dorien Couton, Hans Depelchin e.a.
22 maart 2023

Driewerf rosé!

Over 'Flessenhart' van Robert Schuit
21 maart 2023

Alles geschreven...

Over 'Cinemascope' van Gerrit Brand
16 maart 2023

Diepzinnigheid in weerbarstige verhalen

Over 'Kilometer 101' van Maxim Osipov

Verwant