De roman Simons Alfabet van de Engelse schrijver Kathy Page laat ons kennismaken met de wereld van gedetineerden. We volgen de jonge moordenaar Simon Austen, die levenslang heeft gekregen vanwege de moord op zijn vriendin Amanda. De psychologen en begeleiders in de gevangenis proberen bij Simon een bewustwordingsproces op gang te brengen, opdat hij meer inzicht zal verkrijgen in de achtergrond van zijn gewelddadigheid. Doel van de begeleiders en ook van Simon zelf is uit te groeien tot een evenwichtiger mens, die niet in herhaling zal vallen. In hoeverre is Simon daartoe in staat? 

Het boek bestaat uit drie delen, elk getiteld met een letter die verwijst naar de naam van de vrouw die in dat deel een belangrijke rol speelt in zijn leven. In deel een, getiteld B, is dat Bernadette, een begeleider die zijn vertrouwen wint en op wie hij verliefd wordt. In dit deel wordt stukje bij beetje duidelijk wat hij op zijn kerfstok heeft. Simon blijkt een gevaarlijke moordenaar die ieder moment opnieuw in de fout kan gaan. Het brute leven van de gevangenen onderling staat in contrast met het oprechte verlangen van Simon naar contacten buiten de gevangenis. Bernadette overtuigt hem zich te laten overplaatsen naar een bijzondere kliniek waarin hij met acht mensen een groep gaat vormen, allen bereid na te denken over zichzelf en hun gebreken. Hij neemt met moeite afstand van Bernadette en vertrekt.

Psychodrama sessies 

Het tweede deel (getiteld A) speelt zich voor een belangrijk deel af in de kliniek waar Simon wordt uitgedaagd om steeds dieper in zijn relatie met Amanda te duiken, de vrouw die hij om het leven bracht. De psychodrama sessies, waarin de acht gedetineerden scènes uit hun leven voor hun gevangenneming uitspelen, dwingen hem die relatie opnieuw te beleven. Hij wordt in deze periode heen en weer geslingerd tussen twee stemmen. De ene stem fluistert hem in dat de kliniek een plaats is waar ze hem helemaal uit elkaar willen trekken in kleine deeltjes om daarna een geheel nieuwe Simon in elkaar te kunnen zetten. ‘Ik krijg het gevoel dat ik zo slecht ben dat ik jullie moet toelaten in het meest intieme en persoonlijke van mezelf, met jullie moersleutels en schroevendraaiers en gebruiksaanwijzingen … voer voor de vakman!’ Niets is meer privé, hij mag niets voor zichzelf houden en daar heeft hij grote moeite mee. Een andere stem fluistert hem in dat het hier veel beter is dan in de normale gevangenis. Hier kan hij wel gewoon op de goede weg blijven. Hier kan hij studeren, lezen en schrijven, nadenken over zichzelf. Langzamerhand wint de eerste stem het. 

Dan komt Simon in verzet. Hij gooit een walkman stuk tegen de muur. Via die walkman wordt hij geacht reconditioneringsbandjes te beluisteren. Bandjes waarin hem geleerd wordt anders te handelen en zich anders te gedragen. Wie denkt bij reconditionering niet aan A Clockwork Orange, de film van Stanley Kubrick, waarin een moordenaar via beelden gedwongen wordt te veranderen. In deze roman van Kathy Page mag Simon zelf de beslissing tot verandering nemen. Dat maakt het ook zo moeilijk en lastig voor hem. Als hij dan ook zijn twijfels en verzet teveel ventileert, wordt hij teruggeplaatst naar zijn oude gevangenis waar hij door een van zijn medegevangenen tot moes wordt geslagen.

Willen maar niet kunnen

In het derde deel, ‘C’ staat het herstel van de bijna dodelijke verwondingen ten gevolge van deze aanval centraal. Simon ligt in het ziekenhuis op een kamer met de transgender Vic die zich Charlotte noemt. Simon raakt gebiologeerd door deze mens die biologisch tot vrouw wordt geopereerd. Ze raken bevriend en bespreken alle mogelijke situaties uit hun leven met elkaar. Charlotte brengt hem tot een emotionele woede-uitbarsting, zonder dat Simon gewelddadig wordt, wat voelt als een overwinning. Dan komt het verzoek van de moeder van Amanda hem te mogen spreken. Het lijkt erop dat hij dit verzoek zal inwilligen, wat de gevolgen voor hem ook zullen zijn.

De roman boeit van begin tot eind. De wereld bezien vanuit Simons oogpunt wekt begrip op, soms ook in zaken die hij zelf (nog) niet begrijpt. De roman laat zien hoe moeilijk het is om daadwerkelijk te veranderen. Een gewelddadige driftkop wordt niet zomaar een evenwichtig persoon. Wat de roman ook boeiend maakt, is dat het een inkijkje geeft in de harde gevangeniswereld. Hard in onderling gewelddadige relaties van gevangenen, die af en toe ook begripvol en meedenkend kunnen zijn. Hard voor gedetineerden die beweren dat ze willen veranderen, maar dat niet kunnen of durven. Het boek wekt bewondering voor het werk van bewaarders, psychologen en hulpverleners. Kathy Page was zelf  vele jaren psychotherapeut en hulpverlener voor ze romans ging schrijven. Ze schreef met Simons alfabet een wijs boek dat ondanks de gruwelijkheden hoopvol stemt.