De schrijfster Carson McCullers was maar 50 jaar onder ons (1917-1967) maar dat weerhield haar er niet van een omvangrijk oeuvre achter te laten. Romans, toneelstukken, korte verhalen, gedichten en kinderversjes behoren tot haar nalatenschap. Het hart is een eenzame jager was hier wel haar meest bekende -in vertaling verschenen- roman. Ze hoort tot de schrijvers uit het zuiden van de Verenigde Staten, zoals Shane Auckland en Cormack McCarthy. Maar in die groep is ze een buitenbeentje omdat ze lesbisch was en dat leverde in de zuidelijke staten van Amerika problemen op.
Nu is dan The Ballad of the Sad Café vertaald door Molly van Gelder.

Moeras
Het verhaal lijkt wel op de omgeving waar het zich afspeelt, namelijk een moeras. Hoofdpersoon is de mysterieuze Miss Amelia, die middenin deze sompige omgeving een café runt. Ze heeft haar eigen whiskystokerij en de drank, die dat oplevert is fameus om zijn smaak en sterkte. Vooral dat laatste, want in en om het moeras is iedereen zich bijna de ganse dag aan het bezatten. Dat is ook logisch want er is in de wijde omtrek verder weinig vertier. De mannen uit het dorp wachten op de veranda van het café tot het open gaat en Miss Amelia, een mannelijk soort vrouw, met kort haar, tuinbroek, zware schoenen en kaki overhemden heeft over alles de regie. Ze geneest kwalen op vakkundige wijze omdat ze verstand heeft van kruiden Alles gaat zijn gangetje in het dorp. De mannen zuipen, de vrouwen doen thuis het huishouden en op zondag is er de kerk. De whisky brengt ook verlichting teweeg uit de kommer en kwel van het moeras of een bijna religieuze eerbied:
‘Een wever kijkt plotseling omhoog en ziet voor het eerst de vreemde schittering van de koude nachthemel in januari, en een hevige angst over zijn nietigheid beneemt hem de adem. Zulke dingen gebeuren dus als je de whisky van Miss Amelia hebt gedronken.’

Huwelijk en mislukking
Marvin Macy woont met zijn pleegmoeder en broer in het dorp en hij wordt tot over zijn oren verliefd op Miss Amelia. Macy wil zijn imago van schuinsmarcheerder opkrikken om bij Miss Amelia in het gevlei te raken. Hij behandelt zijn broer en pleegmoeder plotseling anders, bijna hoffelijk, speelt nauwelijks nog straalbezopen gitaar, gaat naar de kerk en na twee jaar is het dan zo ver.
‘Toen de twee jaar voorbij waren ging Marvin Macy op een avond naar Miss Amelia met een bos moerasbloemen, een zak worstjes en een zilveren ring en op die avond verklaarde hij haar zijn liefde.’

Ze gaan trouwen maar op de bruiloft zijn alle voortekens al ongunstig, Miss Amelia wrijft langs haar trouwjurk omdat ze denkt dat ze haar tuinbroek nog aanheeft en: ‘Toen de huwelijksinzegening eindelijk was uitgesproken, liep Miss Amelia snel de kerk uit, niet aan de hand van haar echtgenoot, maar ten minste twee passen voor hem uit.’

De eerste huwelijksnacht verloopt rampzalig. Marvin wordt de slaapkamer uitgegooid zonder dat er iets is gebeurd en hij loopt dagen op het erf rond. Een vernedering. ‘Een bruidegom die zijn geliefde bruid niet in zijn bed kan krijgen verkeert in een beklagenswaardige positie , zeker wanneer iedereen het weet.’

Marvin verdwijnt uiteindelijk nadat hij Amelia nog een hartstochtelijke liefdesbrief heeft geschreven en cadeaus voor haar heeft gekocht, maar er staan ook bedreigingen in de brief. Een slecht voorteken.

Mysterieuze gebochelde
Op een dag verschijnt een gebochelde bij het café. Hij lijkt in de war heeft een koffer vol rommel bij zich en claimt ook nog eens familie te zijn van Miss Amelia. De mannen op de veranda geloven hem niet maar uiteindelijk gaat Miss Amelia door de knieën en neemt Lymon Willis -zo heet de gebochelde- in huis.'”Nou kom maar binnen,”zei ze.”Er staat nog wat eten op het fornuis, dat kan je krijgen.”‘Bijzonder, want Amelia nodigt nooit mensen uit in haar vertrekken boven het café.

Drama
Het leven in het dorp gaat zijn gang op de oude vertrouwde manier na het verdwijnen van Marvin Macy, die spoedig op het slechte pad raakt. Hij steelt en vecht en wordt uiteindelijk in de gevangenis gegooid in een stad ver van het moerasdorp vandaan. Miss Amelia vindt het prettig dat Marvin uit beeld is verdwenen en ze wil dat zijn naam niet meer in haar aanwezigheid wordt genoemd. De broer van Marvin, Henry Macy woont nog in het dorp en op een dag meldt hij slecht nieuws aan Miss Amelia. ‘Om één uur tenslotte keek Henry Macy naar een hoek van het plafond en zei zacht tegen Miss Amelia: “Ik heb vandaag een brief gekregen.”‘ De brief  is afkomstig van zijn broer, hij komt vrij uit de gevangenis. Miss Amelia reageert onverschillig maar echt leuk vindt ze het niet. ‘Het gezicht van Miss Amelia werd heel donker en ze huiverde, hoewel het een warme nacht was.’
Het duurt even maar plotseling verschijnt Marvin in het dorpje.

En na enige tijd is iedereen bang voor hem, hij straalt een overweldigende agressie uit. De gebochelde volgt hem overal op ongeveer drie passen afstand. Daarmee verraadt hij Miss Amelia , die al die jaren voor hem heeft gezorgd. Marvin trekt uiteindelijk in bij de gebochelde en Miss Amelia. Ze probeert hem weg te treiteren en zelfs te vergiftigen maar alles mislukt.

Er zit niets anders op dan een wedstrijd te organiseren in vechten- alles toegestaan- tussen haar en Marvin. Iedereen weet, dat zij zo sterk is, dat ze dat moet winnen. Aan de andere kant is er de verbittering van Marvin, omdat hij destijds is vernederd door Miss Amelia.

Hoe dat allemaal afloopt moge de lezer zelf ervaren. Hij zal dan een groot meesterwerk mogen gaan lezen. Carson McCullers was een schrijfster met een zeldzaam talent voor de zelfkant en het moerassige zuiden van de V.S. Daar laat ze in veel van haar boeken haar hoofdpersonen tot leven komen. Ze drinken, vechten en houden zich zelden aan de regels, maar tegelijkertijd zijn het deze personen die het leven representeren. In dit boek gebeurt dat op een knappe manier. Wat jammer dat Carson McCullers, niet nog meer juweeltjes achterliet. Prachtig vertaald door Molly van Gelder.