Carolijn Visser staat bekend als schrijfster van reisverhalen met een natuurlijke voorkeur voor landen waar mensen zich in moeilijke omstandigheden staande weten te houden. Verschillende communistische of post-communistische samenlevingen zoals China, Vietnam en Tibet passeerden al de revue. In 2017 ontving ze de Libris Geschiedenisprijs en de Zeeuwse Boekenprijs voor Selma. Ontsnapt aan Hitler, gevangene van Mao. Groot was dan ook de verwondering dat Visser op de proppen kwam met Zeeuws geluk, een boek over Zeeland. Maar toch ook niet zo verwonderlijk. Visser groeide namelijk op in Middelburg en keerde met dit werk dus terug naar haar roots.
Ongewoon reportageboek
Zeeuws geluk is geen reisboek zoals haar voorgaande reisboeken. Visser ging weliswaar op ontdekkingstocht in haar heimat, maar dan wel vanuit een ongewoon uitgangspunt. Ze logeerde in drie woonzorgcentra, waar ze telkens meerdere dagen verbleef. De confrontatie met de bewoners daar, de herinneringen aan haar eigen verleden en de weidse landschappen maken Zeeuws geluk tot een uniek reportageboek. Visser begon niet zomaar uit zichzelf aan het boek. Ze deed het op uitnodiging van de Stichting Voor Regionale Zorgverlening die zich de vraag stelde: ‘Wat maakt het leven de moeite waard, ook al zit je in een verpleeghuis, een plek waar je liever niet zou zijn?’. Bovendien voelde ze zich wel verbonden met het gegeven van rusthuizen. Haar dementerende moeder zit ook in een bejaardentehuis. Het thema dementie gaat ze dan ook niet uit de weg en de scènes met enkele dementerende ouderen zijn vertederend.
Mislukte jeugd in Zeeland
Toch is Zeeuws geluk geen boek geworden over het ouder worden en het verblijven in rusthuizen. Visser zorgde ervoor dat het een zeer leesbaar werk werd waarin de geschiedenis van Zeeland sinds de Tweede Wereldoorlog aan de hand van verschillende anekdotes wordt beschreven. Met deze herinneringen wil ze vooral de sfeer schetsen van een regio die het zwaar te verduren heeft gehad, maar er ondanks alles bovenop gekomen is. Niet alleen zwarte momenten uit de geschiedenis van de provincie komen aan bod, hoewel herinneringen aan de Tweede Wereldoorlog en de watersnood van 1953 prominent aanwezig zijn. Ook de strenge kerk, de klederdracht en de Duitse badgasten worden op een anekdotische en vaak ludieke manier beschreven. Naast de weergave van de verschillende gesprekken en activiteiten – van wandelen tot biljarten -met de bewoners, heeft de auteur heel veel aandacht voor haar eigen jeugdherinneringen.
Ze denkt met plezier terug aan haar jonge tijd in Zeeland, hoewel ook die niet altijd makkelijk was. De familie keerde immers terug uit een mislukt avontuur in Indonesië en had het de eerste tijd moeilijk in het onbekende Zeeland. Ze mochten aanvankelijk verblijven in een van de vakantiehuisjes in vakantiepark Vebenabos in Vlissingen, tot een definitieve woning werd gevonden. Maar ze pasten zich geleidelijk aan en vonden het geluk, tot Carolijn na een conflict met een leraar in de middelbare school, Zeeland vaarwel zei. De donkere herinneringen overheersten en ze kwam er nooit meer terug, tot nu.
Herziene kijk op Zeeland
Heel bijzonder waren haar ontmoetingen met mensen die ze nog van vroeger kende. De dementerende moeder van een van haar vroegere hartsvriendinnen, oud-leerlingen van haar vader en moeder en zelfs oud-klasgenoten. Al deze ontmoetingen en verhalen zorgden ervoor dat Carolijn Visser met een andere bril naar Zeeland ging kijken en dat ze haar mening over haar vroegere thuis moest herzien. Vandaag ziet ze opnieuw de schoonheid van Veere, de pracht van de Zeeuws kust, de rust op Walcheren en de levendigheid en openheid van Middelburg.
Dat ze op een nieuwe manier kijkt naar haar heimat laat ze niet alleen zien in haar meeslepend schrijven, maar ook in het hele opzet van het boek. De anekdotiek wordt gespekt met prachtige landschapsgezichten van hedendaags Zeeland, afgewisseld met historische foto’s uit de eerste helft van de 20ste eeuw. Daarnaast illustreert ze haar jeugdherinneringen met beelden uit haar eigen familiealbum. Zeeuws geluk is een ode geworden aan Zeeland en uitermate geschikt voor iedereen die iets met Zeeland te maken heeft. Voor wie Zeeland niet kent is het een originele kennismaking met de provincie.
