Een intrigerende titel die twee culturen in zich verenigt, en een onbekende Vlaamse schrijver met een Friese voornaam, dat maakt nieuwsgierig. Even googelen levert op dat Bouke Billiet een echte Vlaming is, die weliswaar al meer geschreven heeft, maar In de naam van Tien Kamelen is zijn eerste roman. Een roman waarin meer bij elkaar komt dan alleen de twee culturen die in de titel zijn verwerkt.

Billiet schrijft het verhaal van een illegaal allochtoon weesmeisje met de bijzondere naam Tien Kamelen, dat haar weg door het leven zoekt. Ze wordt daarbij niet gespaard maar met de kracht van tien kamelen slaat ze zich door alle moeilijkheden heen.

Het boek leest gemakkelijk weg. Bouke Billiet heeft een vlotte, moderne schrijfstijl die nergens geforceerd aandoet. Hoewel hij zware problemen aan de orde stelt, blijft zijn toon luchtig. Af en toe is zijn taal poëtisch beeldend, soms ook geeft hij via zijn hoofdpersoon blijk van een bijzondere kijk op de werkelijkheid.

De structuur is helder. Het boek is verdeeld in twee delen. In het eerste deel groeit de hoofdpersoon op in een redelijk beschermd milieu in een Vlaams rusthuis. Aan deze betrekkelijk rustige jeugd komt abrupt een einde en in het tweede deel moet ze op eigen benen verder, zelfstandig een toekomst opbouwen, volwassen worden.
Deze twee delen worden geregeld onderbroken door wetenswaardigheden over kamelen, waaruit duidelijk wordt met hoeveel recht de hoofdpersoon van deze roman de naam Tien Kamelen draagt.

Want ze krijgt nogal wat te verduren, dit weesmeisje wier moeder bij haar geboorte is overleden, maar dat liefdevol is opgenomen in het rusthuis waarin haar moeder werkte, zodat ze daar veilig en geborgen kan opgroeien. Ze werkt mee in het rusthuis: ze brengt eten rond en helpt bij de verzorging van de bewoners: oude mensen, getekend door het leven. Deze mensen vertellen haar verhalen. Hun eigen verhalen, of de verhalen over de andere bewoners. En niet zelden krijgt eenzelfde verhaal, wanneer het verteld wordt door iemand anders, een heel andere wending. En ook dezelfde persoon kan telkens een heel nieuwe kijk op zijn of haar verleden bieden. Wat is waarheid en wat is verzonnen? Het geeft een mooi beeld over de verwarring waaraan deze oude mensen ten prooi zijn gevallen, hun vaak tragische levensloop en hun eenzaamheid.

Ook wordt Tien Kamelen al in haar jeugd geconfronteerd met discriminatie, maar dit levert vooralsnog slechts wat krasjes op, geen blijvende littekens.
Ze blijkt een intelligent en ondernemend meisje te zijn, dat ondanks alle tegenslag steeds opnieuw voldoende veerkracht vindt om alle moeilijkheden te overwinnen. Want die zijn er in overvloed. Problemen die haar overkomen buiten haar toedoen, maar ook problemen die het gevolg zijn van haar eigen soms nogal roekeloze handelen.

En hier wringt het boek toch een beetje. Er worden zo veel problemen aangekaart, dat de geloofwaardigheid wordt aangetast. Hoeveel ellende kan een mens aan? Er blijft vrijwel geen probleem onbesproken: in willekeurige volgorde passeren problemen als dyslexie, gehandicapten- en ouderenproblematiek, asielzoekers en illegaliteit, discriminatie, mishandeling, prostitutie en homoseksualiteit de revue. In het eerste deel van het boek valt het nog mee: hoewel Tien Kamelen weliswaar enige fysieke schade oploopt, ervaart ze de harde buitenwereld nog vooral indirect. In het tweede deel echter, wanneer Tien Kamelen als ‘illegaal’ het rusthuis heeft moeten verlaten na een noodlottig incident, en waarin ze op eigen benen zonder geld en papieren verder moet, wordt ze geconfronteerd met de rauwe werkelijkheid en alle daarbij behorende ellende.

De vertelstijl blijft echter consequent luchthartig en af en toe ironisch; Tien Kamelen blijft positief en heeft voor elk probleem een pragmatische oplossing. Is het typisch Nederlandse zwaarmoedigheid om te denken dat dit niet meer geloofwaardig is? Moeten we in dit opzicht misschien toch een voorbeeld nemen aan onze zuiderburen? Is het echt zo dat een positieve grondhouding, een blijmoedige kijk op de wereld en een sterke persoonlijkheid de mens in staat stellen alle moeilijkheden het hoofd te bieden?

Billiet vraagt aandacht voor de schrijnende situatie waarin vele ‘buitenstaanders’ zoals ouderen, asielzoekers en illegalen verkeren. Hij heeft daarbij een hoopgevende boodschap, omdat hij aantoont waartoe de mens in staat is wanneer hij, zoals kamelen doen, zijn diepste reserves aanboort. En dus, geheel in overeenstemming met de positieve verteltrant en de optimistische instelling van Tien Kamelen, komt aan het eind alles op z’n pootjes terecht en vindt de hoofdpersoon ten slotte haar bestemming. En uiteindelijk zal er geen enkele lezer zijn die Tien Kamelen deze afloop niet van ganser harte gunt.

In de naam van Tien Kamelen

Auteur: Bouke Billiet
Verschenen bij: Uitgeverij Wereldbibliotheek
Aantal pagina’s: 232
P

rijs: € 18,90