Wat gebeurt er als je als gevierd soap-ster uit de serie geschreven wordt. Of wanneer je identiteit te verwaarlozen is en je een compleet nieuw leven krijgt voorgeschreven. Of dat er iemand naar je toe komt met een ongelofelijk voorstel waardoor je toekomstbeeld een wending neemt die te mooi is om waar te zijn. Dan is niets meer zoals het was en vliegt de eenzaamheid je aan. In deze bundel novellen schrijft Bernlef in de hem zo kenmerkende no-nonsense stijl, over de vergankelijkheid van roem, over de inwisselbaarheid van personen maar bovenal  over onthechting.

In de eerste novelle, De rol van zijn leven, ontdekt Jos Kooystra, nadat hij middels een hartaanval uit de serie geschreven is, dat hij geen eigen leven heeft. Opeens staat hij met lege handen. Alles wat hij onderneemt, bevestigt dat hij zichzelf niet is, maar ook niet is wie men denkt dat hij is. Werd hij eerst op straat herkend als Nathan Ronselaer uit de serie ‘Het Familiekapitaal’, nu kijkt niemand naar hem om als hij over straat gaat. Hij ontdekt dat in de 20 jaar dat hij zijn rol speelde, zijn eigen leven heeft stilgestaan. Zijn ex-vriendin Nienke, die hem achttien jaar geleden verliet, zoekt hem weer op. Jos heeft haar al die jaren niet gezien, maar zij heeft hem dagelijks gevolgd via de serie. Even lijkt het alsof het leven samen weer opgepakt kan worden. Ze vrijen vanzelfsprekend, alsof al die jaren er niet tussen liggen. Wanneer hij ‘s morgens alleen wakker wordt, gaat hij op zoek naar haar leven. Hij gaat met de bus naar het stadje waar zij woont. Nienke is niet thuis en in afwachting neemt hij plaats in een café waar hij plotseling door paniek overvallen wordt. Hij vreest dat hij nooit meer in staat zal zijn lief te hebben.
Later gaat hij nogmaals naar het huis van Nienke. In de verborgenheid van de avondschemering slaat hij haar gade in haar door lampen verlichte woonkamer. ‘Hij kneep zijn ogen tot spleetjes, keek nog intenser en besloot toen dat hij haar niet meer kende.’
Jos verzinkt in een depressie. Na maanden neemt zijn toenmalige agent contact met hem op met het enthousiaste plan zijn geluk in New York te zoeken. In tegenstelling tot wat zijn agent hem verzekerde heeft Amerika geen interesse in hem. Hij doolt er rond zonder doel. Ontmoet een oud joods echtpaar. De vrouw herkent in hem haar in de oorlog omgekomen eerste liefde en wil hem verleiden wanneer haar man in een stoel in slaap is gezakt. Hij slaat op de vlucht waarna het niet goed met hem afloopt.

In de tweede novelle, Geleend leven staat het leven centraal van Henk Kok, geboren in februari 1946, een bevrijdingsbaby. Henk komt uit een arbeidersgezin maar zijn vader heeft grote plannen met hem. Henk gaat studeren maar houdt dit niet vol. Hij vertrekt op stel en sprong naar Zweden ( waar ook de auteur in zijn jonge jaren heentrok), trouwt met een Zweedse en keert weer terug naar Nederland waar hij Zweeds vertaler wordt. (evenals de auteur). Tot 1990 is hij vertaler en literair agent. Een jaar later is hij spoorloos verdwenen.
Als informant van de inlichtingendienst heeft Wim Draayer een nieuwe identiteit nodig. De biografie van Henk moet zijn verleden verbeelden. Met deze nieuwe identiteit duikt hij onder op het Franse platteland. Wanneer Wim zijn nieuwe biografie leest is hij zeer tevreden met zijn nieuwe ego. Alleen het einde bevalt hem niet. ‘Waarom laat hij mij zomaar in het niets verdwijnen?’, vraagt hij zich af. Aan het einde van de novelle begrijp je als lezer waarom de schrijver van de biografie Henk Kok liet verdwijnen. Een stukje waarachtige suspense.

Eeuwige roem de derde novelle, gaat over de plichtsgetrouwe Juliën Cocq, aangesteld als bewaker van overtollige standbeelden. Het gaat om standbeelden van de voormalige dictator, Igor Streifer. Tijdens de dictatuur was Juliën archiefmedewerker. Na de dictatuur kreeg hij deze nieuwe functie opgelegd. Zijn leven verloopt zonder noemenswaardige gebeurtenissen. Zijn vrouw Nina verveelt zich duidelijk naast hem. Zij is dan ook (hoewel niet onverdeeld) blij met elke verandering. Die dient zich aan in de persoon van Grossman. Een wat duister figuur die het goed voor heeft met zijn medemensen. Juliën verdient bergen geld bij deze man zonder er in verhouding iets noemenswaardig voor terug te doen. Nadat Juliën en zijn vrouw een leven zijn ingestapt waaruit geen terug mogelijk schijnt, komt het tot een ontknoping en kiest Juliën zijn eigen weg die hem weer terugbrengt naar waar hij begon.
Pas dan schijnt hij redelijk gelukkig te zijn. ‘Voor het eerst van mijn leven had ik geld. Geld schept afstand. Ik hoefde nergens meer aan mee te doen. Ik was nergens meer naar op weg.’  Heerlijk dat nihilisme.

Opmerkelijk is dat het met de hoofdfiguren in de eerste twee novellen, die dachten alles te bezitten en met niets achterbleven, het slecht afloopt. Terwijl Juliën Cocq, uit de derde novelle, eindigt waar hij vandaan kwam, onderweg ergens zijn vrouw verloren heeft, maar er gelukkiger uitkomt. Eigenlijk voor het eerst gelukkig is, juist door het ‘niets’ te bezitten.
Bernlef voert de lezer door een wereld waarin het leven verstild aan je voorbij schuift, en  omgekeerd begeef je je als lezer langs verstilde beelden. Hoe Bernlef als schrijver de samenleving observeert zit verborgen in het volgende beeld (p. 52) ‘[…] stopte de bus naar de stad bij de haltepaal. Nu zaten er mensen in. Zo gauw ze plaats hadden genomen bevroren ze. De bus en zijn passagiers leken op een verlichte huiskamer voortrijdend over de donkere dijk.’

Eenzaamheid is in Bernlefs verhalen geen verstikkende beleving. Het staat er zoals het er in het werkelijke leven aan toegaat, er is geen alternatief.
Als lezer echter blijf je wel met lege handen en eenzaam achter. Je verbonden voelen met enig personage is uitgesloten: Als een avondwandeling langs verlichte huizen waar mensen zich ongezien wanen maar van wiens leven jij als voorbijganger voor een klein moment deel uitmaakt door te registreren wat je ziet en dat weer los te laten. Ik mag dat wel, die haast kille afstandelijkheid, de onthechting ten top.