Vrijwel elke liefhebber van de Amerikaanse literatuur kent Huckleberry Finn, de deugniet van Mark Twain. De machtige Mississippi trotserend probeert deze ietwat naïeve jongeman slaaf Jim naar het slavernijvrije deel van de Verenigde Staten te verschepen. Deze ‘Great American Novel’ biedt een voor zijn tijd kritische reflectie op rassendiscriminatie in de VS. Ongeveer een eeuw later, in 1974, schenkt Fran Ross een nieuwe heldin het levenslicht: Oreo, dochter van een joodse man en een Afro-Amerikaanse vrouw. Volgens uitgeverij Cossee hebben we hier te maken met een geestverwant van Pippi Langkous: wie Oreo lastigvalt, ligt even later kreunend in een hoekje.

Fran Ross werkte kort voor de bekende komiek Richard Pryor, en diens invloed mist zijn effect niet. Oreo barst van de humor en parodieert het verhaal van Theseus. In de Angelsaksische wereld geldt het tegelijk als klassieker, wat racisme en gender betreft. Centraal staat de queeste van Oreo naar haar joodse vader, Sam Schwartz, die na Oreo’s geboorte richting New York gevlucht is. Ze verlaat haar zwarte milieu op het platteland en ervaart het stadse leven ten volle, met slechts haar vechtlust op zak. Deze Oreo is weliswaar geen koek om op te eten, maar wel een boek om van te smullen.

Omslag Oreo - Fran Ross
Oreo
Fran Ross
Vertaling door: Anna Helmers-Dieleman
Verschenen bij: Cossee
ISBN: 9789059369825
224 pagina's
Prijs: € 24,99

Het Nederlandse literaire veld kan niet om Marieke Lucas Rijneveld heen. In 2020 wint hij de International Booker Prize met De avond is ongemak en ook Mijn lieve gunsteling oogst alom lof. De eer om The Hill We Climb van Amanda Gorman te vertalen ging uiteindelijk naar spoken word artist Zaïre Krieger, maar hierover wond met name conservatief Nederland zich op. Rijneveld bekeek het ontketende debat schouderophalend en ging door met doen waar hij goed in is. Zijn nieuwe dichtbundel Komijnsplitsers is het resultaat.

Komijnsplitsers onderzoekt en herdefinieert het begrip ‘wonen’. Dit doet Rijneveld in acht verschillende onderdelen, nu eens redenerend vanuit een ruimte als wezen, dan weer vanuit een mens van vlees en bloed die tevergeefs zoekt naar persoonlijke groei en belonging. Rijneveld, zelf non-binair, weet als geen ander hoe het is te leven zonder breeduit vertegenwoordigde rolmodellen en zonder standaard groep waartoe hij al dan niet wordt gerekend. Daarbij bevraagt hij het autobiografische motto ‘Dichtbij jezelf blijven’. Want hoe kun je dichtbij jezelf blijven als je ‘Zelf’ steeds op weg is naar elders en uit zo veel ruimtes en personen bestaat? Zo frustreert Rijneveld een te autobiografische lezing en dat komt de bundel ten goede.

Omslag Komijnsplitsers - Marieke Lucas Rijneveld
Komijnsplitsers
Marieke Lucas Rijneveld
Verschenen bij: Atlas Contact
ISBN: 9789025471200
104 pagina's
Prijs: € 15,00

Wederom is er een veelbesproken roman geboren uit het huwelijk tussen Scandinavië en literatuur. De Zweedse Karin Smirnoff geeft een eerste aanzet tot haar drieluik over Jana Kippo: Mijn broer. Smirnoffs literaire debuut maakt indruk: het werk is genomineerd voor de Augustpriset, de Zweedse Prix Goncourt. In Mijn broer bezoekt Jana haar aan alcohol verslaafde broer Broer, die nog altijd in het vervallen huis van hun jeugd woont, of wat voor wonen moet doorgaan. Ze delen een geheim over hun vader.

Deze plot mag dan herkenbaar en weinig origineel lijken, alle recensenten zijn niettemin unaniem lovend in hun oordeel: Smirnoff kan en doet veel meer en vooral veel beter. Ze durft haar zinnen te beëindigen met louter punten, zonder komma’s, vraag-, aanhalings- of uitroeptekens. En ondanks de motieven die met familiedrama’s vergroeid zijn – seksueel misbruik, een nalatige moeder, religieuze indoctrinatie, een zwijgzame gemeenschap, verdwijningen en angstaanjagend natuurschoon – houdt Smirnoff de aandacht vast. Via de Oudtestamentische wraak en de Nieuwtestamentische vergeving neemt Mijn broer misschien zelfs even Bijbelse proporties aan.

 

Omslag Mijn broer - Karin Smirnoff
Mijn broer
Karin Smirnoff
Vertaling door: Bart Kraamer
Verschenen bij: Querido
ISBN: 9789021421568
336 pagina's
Prijs: € 22,50

Recent

30 september 2023

Als je stem je wapen is

Over 'The hate you give' van Angie Thomas
29 september 2023

Boekenweekgeschenk

28 september 2023

Een uitdaging

Over 'Eenling zijn. Een filosofische uitdaging' van Rüdiger Safranski
26 september 2023

Facsinerende zoektocht van jonge vrouw

Over 'Het kunstzijden meisje' van Irmgard Keun
25 september 2023

‘Liegen is de laatste brug naar redding zonder hoop'

Over 'Ten oosten van de Middellandse Zee ' van Abdelrahman Munif