Oogst week 18 – 2018

Ook bij uitgeverij Vleugels verschijnt Vrouwen van de Roemeense schrijver Mihail Sebastian (1907-1945). 

Sebastian was in Roemenië een van de succesvolste schrijvers uit het interbellum, maar werd vooral na de val van het communisme alom bekend en geliefd. Zijn internationale doorbraak heeft hij aan de publicatie van zijn Dagboek 1935-1944 te danken. Arthur Miller: ‘Zijn proza had door Tsjechov kunnen zijn geschreven – dezelfde ingetogenheid, openheid en scherpzinnigheid in de waarneming. Hier staan we voor een leven en een absurde dood die ons nog lang in de ban zullen houden.’
Een absurde dood, inderdaad: De joodse Sebastian kwam de Tweede Wereldoorlog door zonder deportatie maar kwam na de bevrijding in mei 1945 in Boekarest onder een Russische vrachtwagen.

Vrouwen, – het boek bestaat uit vier novellen die hun eenheid vinden in hetzelfde hoofdpersonage dat als jongeling de vrouw en de erotiek ontdekt – is vertaald door de Vlaming Jan H. Mysjkin die zich al jaren toelegt op de vertaling en promotie van de Roemeense poëzie en literatuur. Omgekeerd heeft hij in duo met dichteres Doina Ioanid ook Nederlandstalige dichters in het Roemeens vertaald. Voor zijn vertalingen zowel in als naar het Roemeens en Frans is hij veelvuldig bekroond.

De Kapellekensbaan van de Vlaamse schrijver Louis Paul Boon verscheen voor het eerst in 1953. Sindsdien is het vele malen opnieuw uitgegeven. Het wordt inmiddels beschouwd als een van de hoogtepunten van de Nederlandstalige literatuur uit de vorige eeuw, maar veroorzaakte ophef bij verschijnen van de eerste druk. Het week in vorm, structuur, inhoud en taalgebruik teveel af van wat tot dan gemeengoed was. 

Maar ook heden ten dage worden lezers gewaarschuwd èn aangemoedigd: De Vlaamse schrijver Tom Lanoye schrijft (Revue Lanoye, 2016, p. 43): ‘Bijt op Uw tanden, schattebouten, en zet door. Vooral tijdens de eerste paar bladzijden. Laat U niet afschrikken en geniet juist van deze onverwachte woorden hier, dat gekke voorzetsel ginds, die maffe uitdrukking daar. U went er snel aan – lees voort, lees voort! De context geeft de betekenis wel prijs en wees gerust, Uw beloning is niet min. U krijgt een boek te lezen zoals U er nog nooit een las.’

Het boek gaat over het meisje Ondineke Bosmans dat wil ontsnappen aan het grauwe bestaan in de fabrieksstad Aalst, ‘de stad van de 2 fabrieken waar het altijd regent, zelfs als de zonne schijnt’, – en de geboortestad van Boon.
Het lukt haar echter niet. Een bonte stoet aan personages geeft voortdurend commentaar waardoor een chaotisch geheel ontstaat.
Die stad blijkt onze eigen naoorlogse wereld te zijn, waarover de schrijver van Ondinekes verhaal en enkele huisvrienden heftig debatteren. Over één ding zijn ze het niettemin eens: het is de hoogste tijd om met zijn allen op zoek te gaan naar ‘de waarden die waarlijk tellen’ in ons kortstondige bestaan.

Tot slot aandacht voor een even opmerkelijk als sympathiek initiatief: Uitgeverij Das Mag geeft een bundel uit met acht verhalen van jonge, onbekende en nog nergens onder contract staande schrijvers. Zij mochten geheel vrij een verhaal schrijven en werden alleen gehouden aan een maximumlengte. En omdat het erom gaat dat zoveel mogelijk mensen kennis kunnen nemen van de inhoud van Sampler, is de prijs ook laag gehouden: € 5,- voor een papieren editie, gratis als e-boek.

In Sampler staan verhalen van: Sarah Arnolds, Peter Buurman, Jacco Doppenberg, Rashif El Kaoui, Sofie Lakmaker, Carl Plaisier, Fenna Riethof en Pete Wu.