De Poolse schrijfster Olga Tokarczuk (1962) is de winnaar van de Nobelprijs 2018 en de Oostenrijkse schrijver Peter Handke (1942) de winnaar van de Nobelprijs 2019. Dat Tokarczuk de prijs krijgt toegekend is een verrassende maar ook uitmuntende keuze. De jury roemt haar beeldende vertelkunst en ‘narratieve verbeelding waarmee ze met een encyclopedische passie het doorbreken van grenzen neerzet als levensvorm’.
In 2018 won Tokarzcuk ook de Man Booker International Prize voor haar boek Flights, wat de Engelse vertaling is van Bieguni (2007), in het Nederlands door Karol Lesman vertaald als De rustelozen. De prijs betekende haar internationale doorbraak. Ze staat bekend als intellectueel, veganist en feminist die vaak de grenzen van het conservatisme in Polen overschrijdt. Na het verschijnen van De Jacobsboeken, over een complexe Poolse geschiedenis, uitte ze openlijk kritiek op de Poolse samenleving waarna ze een tijd lang belaagd werd door haatcampagnes.
Begin dit jaar was Olga Tokarczuk in Nederland en sprak Literair Nederland met haar.
Hier een recensie van De Jabobsboeken.
Peter Handke werd de Nobelprijs 2019 toegekend voor zijn invloedrijke werk, ‘dat met linguïstische vindingrijkheid de periferie en specificiteit van menselijke ervaringen heeft onderzocht.’ Handke is ongetwijfeld een van de origineelste en belangrijkste Oostenrijkse auteurs van na de Tweede Wereldoorlog. Al roept zijn eigengereide en somtijds afkerige houding ten opzichte van de traditionele Oostenrijkse letteren veel weerstand op. Zijn grote afkeer tegen de beschrijvingsdrang in de literatuur, waardoor hij vond dat de taal een wereldopvatting werd die de mens werd opgelegd, een idee dat geïnspireerd door de taalfilosofie van Wittgenstein, heeft hij in zijn latere werk losgelaten in poging de grens tussen fictie en realistisch verslag te laten verdwijnen.
In de bijna honderd jaar dat de Nobelprijs (1901) werd toegekend zijn er veertien vrouwelijke winnaars, waaronder Selma Lagerlof (19090, Pearl Buck (1938), Toni Morrison (1993), Herta Muller (2009) en Alice Munro (2013). Olga Tokarzcuk is de vijftiende. Nog nooit won een Nederlandse auteur de prijs. Naast eeuwige roem ontvangen de Nobelprijswinnaars een bedrag van 900.000 euro.
Design Afbeelding: Niklas Elmehed
