Schrijver en kunstenaar Anton Valens (1964, Paterswolde) is op 57-jarige leeftijd in zijn woonplaats Amsterdam overleden. In 2016 werd bij Valens kanker geconstateerd. In oktober 2019 verscheen zijn laatste boek Chalet 152, volgens de Volkskrant een van de beste boeken in 2019 verschenen, en werd verder ook ontvangen als een onverwacht levendige roman. Ondanks zijn kleine oeuvre stond Valens bekend als groot en uniek talent.
Schilder en schrijver
Anton Valens volgde de opleiding schilderen aan de Rietveld Academie en de Rijksacademie. Na zijn studie werkte hij tien jaar in de thuiszorg. Daarvan maakte hij aantekeningen die aan de basis lagen van zijn debuut Meester in de hygiëne, negen portretten van oude mensen waar Bonne als thuishulp over de vloer komt. Het boek verscheen in 2004 bij uitgeverij Augustus. In 2005 won hij daarvoor de Geertjan Lubberhuizenprijs en in 2006 de Lucy B. & C.W. van der Hoogtprijs. Dagblad Trouw riep het uit tot een van de beste debuten van dat seizoen. Anton Valens was ook docent aan de Rietveld Academie en exposeerde met eigen werk op verschillende locaties. In 2008 verschenen de verhalenbundel Dweiloorlog en Ik wilde naar de rand van Bejing. Een reisverhaal.
In 2009 verscheen de novelle Vis, over een steuntrekkende kunstenaar die een week meevaart op een boomkotter naar de Duitse Bocht. Arjen Fortuin, toen nog literair criticus van het NRC, schaarde het bij de dertien onvergetelijke boeken uit zijn vijftienjarige praktijk als recensent.
Bescheiden persoonlijkheid
Ik herinner me Anton Valens uit interviews en publieke opstelling als een integer en bescheiden persoon. In een interview uit 2012 met Sara Berkeljon, noemde hij Het boek Ont dat in 2012 verscheen, ‘een vrij vreemd geheel’. De roman gaat over een groep mannen met postvrees. Er is een zelfhulpgroep ‘Man&Post’ waar ze elkaar helpen met het openen van enveloppen en rekeningen onder het mom ‘gedeelde post is halve post’. Hij was verbaasd dat het boek door de pers enthousiast ontvangen werd en grappig gevonden werd. Uit datzelfde interview: ‘Ik dacht dat voor Het boek Ont misschien hooguit dertig lezers te vinden waren.’ De roman haalde de longlist van de Libris Literatuur Prijs en werd genomineerd voor de AKO Literatuurprijs 2013, Beste Groninger Boek 2012 en de Halewijn Literatuurprijs 2012. Geen van die prijzen won hij, maar dat vond hij niet erg, de nominaties waren hem al genoeg. Zijn roman Het compostcirculatieplan uit 2016 werd bekroond met de F. Bordewijk-prijs 2016.
Foto: Annaleen Louwes