4 januari 2020

Donkere dagen met Shirley Jackson

Winterrubriek door Marjolijn van de Gender

Winter is de tijd van huiselijkheid: aanbellen bij geliefden tijdens de feestdagen, kaarsjes op tafel en tradities. Ook wanneer je geen behoefte hebt aan gezelschap, kun je de huiselijkheid, liefde en traditie opzoeken: het waren favoriete onderwerpen van Shirley Jackson (1916-1965). Ze schreef onder meer het wereldberoemde korte verhaal The Lottery en het boek The Haunting of Hill House.

In The Lottery neemt Jackson de lezer mee naar een dorp waar de inwoners driehonderdvierenzestig dagen per jaar een normaal leven leiden. Op die ene afwijkende dag organiseren ze een loterij, dat doen ze al jaren, het is traditie. Toch is er iets mis. In tegenstelling tot bij de Staatsloterij op oudejaarsavond wil niemand hier de hoofdprijs winnen. Na het lezen van dit verhaal zal je het woord ‘traditie’ nooit meer kunnen horen zonder een beetje misselijk te worden. Toch is dit korte verhaal nog niets vergeleken met The Haunting of Hill House, in het Nederlands De geesten van Hill House, dat door Stephen King ‘één van de enige twee geweldige bovennatuurlijke boeken van de laatste honderd jaar’ wordt genoemd.

Het verhaal gaat over Eleaner. Ze doet mee aan een wetenschappelijk experiment: samen met een aantal andere vrijwilligers betrekt ze Hill House, waar het zou spoken. Haar moeder is overleden en met de rest van haar familie heeft ze een slechte relatie. Hill House lijkt aan te voelen dat ze liefde zoekt en trekt haar naar zich toe, omarmt haar, tot het misschien te laat is om los te laten.

In dit boek schuilen de personages samen onder een deken, verstoppen ze zich in de eetkamer of zitten ze samen bij het haardvuur, waar ze elkaar verhalen vertellen. Jackson omschrijft een sfeer die doet denken aan kerst, maar met een ietwat morbide twist: ‘Het koude groen van de tafelbladen reflecteerde mistroostig in de donkere tegels rond de haard; de onvermijdelijke lambrisering werd hier en daar allerminst opgevrolijkt door een reeks sporttaferelen die uitsluitend gewijd leken te zijn aan diverse manieren om wilde dieren om zeep te helpen.’

Als meerdere mensen langer dan een paar dagen in één huis verblijven, ontstaan er irritaties. In The Haunting of Hill House gebeurt dit ook. Een bovennatuurlijke kracht die ’s nachts tegen de slaapkamerdeuren bonst is niet het spannendste van het boek. De relaties tussen de personages, inclusief Hill House zelf, zijn veel enger. Hoe meer afstand de andere personages van Eleanor nemen, hoe dichterbij Hill House lijkt te komen. De ergste geesten zijn geen spoken, het zijn onze eigen angsten. The Haunting of Hill House heeft een zorgvuldige opbouw met een verpletterende finale.

Netflix heeft het boek bewerkt tot een horrorserie, maar deze serie heeft weinig te maken met het verhaal van Eleanor. Hoewel The Haunting of Hill House horrorelementen bevat, heeft het meer weg van een luguber sprookje, perfect om te lezen wanneer het buiten vroeg donker wordt.

 

 

Haunting of hill house
Shirley Jackson
Verschenen bij: Penguin Putnam
ISBN: 9780143039983
182 pagina's
Prijs: € 12,50