Harry Kurt Victor Mulisch (Haarlem, 29 juli 1927) geldt als een van de meest vooraanstaande naoorlogse Nederlandse schrijvers. Samen met Willem Frederik Hermans en Gerard Reve wordt hij gerekend tot De Grote Drie van de Nederlandse literatuur. Mulisch vierde in 2007 zijn tachtigste verjaardag. Zijn adagium: ‘Dat ik sterfelijk ben, moet eerst maar eens bewezen worden.’
Persoonlijk
Harry Kurt Victor Mulisch wordt op 29 juli 1927 in Haarlem geboren. Zijn vader, Karl Victor Kurt Mulisch komt uit het toenmalige Oostenrijk-Hongarije. Zijn moeder, Alice Schwarz is joods. In 1936 scheiden zijn ouders, Mulisch wordt vooral opgevoed door de huishoudster Frieda Falk.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog werkt zijn vader bij Lippmann-Rosenthal & Co, een collaborerende bank. In deze positie kan hij zijn zoon en ex-vrouw beschermen tegen deportatie. Na de oorlog wordt hij veroordeeld tot drie jaar gevangenisstraf. Zijn moeder emigreert naar Amerika.
Begin jaren zestig toont Mulisch zich betrokken bij maatschappelijke ontwikkelingen. Voor Elsevier verslaat hij het proces tegen de nazi Adolf Eichmann in Jeruzalem, wat resulteerde in het boek De zaak 40/61 en hij voelt zich openlijk aangetrokken tot het communistische Cuba van Fidel Castro. Hij bezoekt het eiland meerdere malen en in 1968 schrijft hij een ode aan de Cubaanse revolutie, Het woord bij de daad. Het standpunt inzake Cuba wordt Mulisch tot op de dag van vandaag kwalijk genomen door critici, die menen dat hij nadrukkelijk afstand had moeten nemen van Castro en de revolutie.
Mulisch woont in Amsterdam samen met Kitty Saal en hun zoon Menzo (1992). Officieel is Mulisch nog getrouwd met Sjoerdje Woudenberg, met wie hij twee dochters heeft: Anna (1971) en Frieda (1974).
Bijzonderheden:
- Constanten in het werk van Harry Mulisch zijn onder andere de Tweede Wereldoorlog, de aansluiting bij en het verwijzen naar mythen (met name de Oedipus-mythe), een sterke symboliek en een strakke romancompositie met meerdere verhaallijnen.
- In 2006 werd er een planetoïde naar Mulisch genoemd. De Mulisch heeft een diameter van ongeveer 5,5 kilometer en draait op een afstand van zo’n 350 miljoen kilometer tussen Mars en Jupiter in een baan om de zon en voltooit een omwenteling in 1301 dagen.
- In 2007 kozen NRC-lezers De ontdekking van de hemel tot beste Nederlandstalige boek aller tijden.
Links
www.mulisch.nl
www.kb.nl/dossiers/mulisch
Werken
- Archibald Strohalm (1952)
- Tussen hamer en aambeeld (1952)
- Chantage op het leven (1953)
- De diamant (1954)
- Het mirakel (1955)
- Het zwarte licht (1957)
- Manifesten (1958)
- Het stenen bruidsbed (1959)
- Tanchelijn (1960)
- De knop (1961)
- Voer voor psychologen (1961)
- Wenken voor de bescherming van uw gezin en uzelf, tijdens de Jongste Dag (1961)
- De zaak 40/61 (1962)
- Bericht aan de rattenkoning (1966)
- Wenken voor de Jongste Dag (1967)
- Het woord bij de daad (1968)
- Blauwdruk van de opera Reconstructie (1969)
- Paralipomena Orphica (1970)
- De verteller (1971)
- De verteller verteld (1971)
- Over de affaire Padilla (1971)
- De toekomst van gisteren (1972)
- Oidipous Oidipous (1972)
- Soep lepelen met een vork: tegen de spellinghervormers (1972)
- Het seksuele bolwerk (1973)
- Woorden, woorden, woorden (1973)
- Bezoekuur (1974)
- De vogels: Drie balladen (1974)
- Mijn getijdenboek (1975)
- Tegenlicht (1975)
- Twee vrouwen (1975)
- Volk en vaderliefde: een koningskomedie (1975)
- De taal is een ei (1976)
- De wijn is drinkbaar dankzij het glas (1976)
- Het ironische van de ironie: Over het geval G.K. van het Reve (1976)
- Axel (1977)
- De verhalen 1947-1977 (1977)
- Oude lucht (1977)
- Wat poëzie is: Een leerdicht (1978)
- Paniek der onschuld (1979)
- De compositie van de wereld (1980)
- De aanslag (1982)
- Opus Gran (1982)
- Egyptisch (1983)
- Het boek (1984)
- Hoogste tijd (1985)
- De gedichten (1987)
- De pupil (1987)
- Grondslagen van de mythologie van het schrijverschap (1987)
- De elementen (1988)
- Theater 1960-1977 (1988)
- Het beeld en de klok (1989)
- De zuilen van Hercules (1990)
- De ontdekking van de hemel (1992)
- De kamer (1997)
- Zielespiegel (1997)
- De procedure (1998)
- Het theater, de brief en de waarheid (2000)
- Siegfried (2001)
Bron: www.dbnl.org
Prijzen
- 1951 Reina Prinsen Geerligs-prijs voor Archibald Strohalm
- 1957 Anne Frank-prijs voor Archibald Strohalm
- 1957 Bijenkorf-literatuurprijs voor Het zwarte licht
- 1961 ANV-Visser Neerlandia-prijs voor Tanchelijn
- 1961 Athos-prijs voor zijn gehele oeuvre.
- 1963 Vijverberg-prijs voor De zaak 40/61
- 1977 Cestoda-prijs voor gehele oeuvre
- 1977 Constantijn Huygens-prijs voor gehele oeuvre
- 1977 P.C. Hooft-prijs voor gehele oeuvre
- 1986 Diepzee-prijs voor De aanslag
- 1993 Multatuli-prijs voor De ontdekking van de hemel
- 1993 Mekka-prijs voor De ontdekking van de hemel
- 1995 Prijs der Nederlandse Letteren voor zijn gehele oeuvre
- 1999 Libris Literatuur Prijs voor De procedure
- 2003 Premio Flaiano Internationale literatuurprijs, Italië
- 2007 Premio Nonino, Italië
Bron: www.literaireprijzen.nl en www.debezigebij.nl
Benoemingen
- 1977 Ridder in de Orde van Oranje-Nassau.
- 1992 Officier in de Orde van Oranje-Nassau,
- 1992 Zilveren eremedaille gemeente Amsterdam
- 2000 Chevalier de l’ordre des arts en des lettres, Frankrijk
- 2002 Het Kruis van Verdienste eerste klasse in de Orde van Verdienste van de Bondsrepubliek Duitsland.
- 2003 Officier des Arts et des Lettres, Frankrijk
- 2007 Doctor honoris causa, Universiteit van Amsterdam
Tekening: Martien Bos, www.antisomber.nl
