Eilanden

Door Stefan Ruiters

img_1439Op de achtergrond klinkt Radio 4. Op de trap naar boven heb ik de biografie van Peggy Guggenheim neergelegd om straks in te beginnen. Eigenlijk ligt Grunbergs een na laatste boek Het bestand, van vorig jaar, nog opengeklapt op mijn nachtkastje. Met de rug naar boven. Daaronder Dick Hillenius De vreemde eilandbewoner (2e herziene druk, 1976) en ernaast ligt Boudewijn Büchs Eenzaam (5e druk, 1993) uit zijn reeks over Eilanden. Biologisch, evolutionair, literair, geografisch en historisch: de beschrijvingen van eilanden en hun bewoners (mens, dier, plant, steen) hebben me altijd geboeid. Ik herinneren me dat ik, tijdens verjaardagen van mijn vader of moeder, aan de eettafel zat met een atlas waarin, onder de nationale vlag, een geografische samenvatting van het specifieke land werd gegeven: bodemsoort, bevolkingsaantal, steden boven de miljoen inwoners, industrie en dergelijke. Zou er intussen al een eilandenatlas zijn gemaakt?

Is een persoon niet ook een eiland? Zijn we niet allemaal losse eilandjes die langs elkaar heen bewegen en allemaal anders denken? Op zoek naar elkaar (althans, sommige idealistische welwillende in de ‘beweging’ Ieder1). Zo iemand als de Amerikaanse Peggy Guggenheim (1898-1979). De fameuze kunstmecenas van het modernisme die menig kunstenaar om haar vingers wond en een kunstverzameling bezat waar je alleen maar jaloers op kunt zijn. Zij was eigenlijk een en al ego. Met een ongelooflijke eigenwijsheid. Een eigenschap van een eiland, lijkt me. Gesloten wanneer het haar uitkomt en open, ook als het haar uitkomt. Opportunistisch dus. Hoe groter je ego, des te omvangrijker het eiland dat je bent.

En een boekenverzamelaar dan. Is die niet ook bezig zich een eiland van papier te creëren? Dat lijkt me wel. Je kunt je in je verzameling verstoppen, dagenlang, wekenlang. Schrijvers sluiten zich op temidden van hun boeken. Het eiland dat zij ook zijn, moeten zijn om te kunnen schrijven, vormen ze met kaften, letters, kleur en allerlei soorten papier tot hun eigen unieke stukje . En voegen daar hun eigen bergje of delta van papier aan toe: een roman, een essay of een dichtbundel. Als we maar genoeg schrijven en lezen, dan bewegen de eilanden die we allemaal afzonderlijk zijn, misschien wel een beetje naar elkaar toe.

 

 

 

 

 

Om Literair Nederland draaiende te houden, zijn wij afhankelijk van vrijwillige bijdragen. U kunt ons steunen via de rode knop. Waarvoor onze hartelijke dank!

Recent

25 november 2023

Zoektocht naar jezelf

Literair Nederland - 10 jaar geleden

05 december 2013

Antwoord op een eigen novelle Antwoord op een eigen novelle
Recensie door Adri Altink

Yvonne Keuls heeft patent op romans die maatschappelijke kwesties terugbrengen tot een exemplarisch niveau. Ze kiest de setting van één gezin of zelfs één individu, dat de grote problemen aan den lijve ondervindt om ze zo herkenbaarder te maken. Dat procedé volgde ze in overbekende boeken als De moeder van David S., Jan Rap en z’n maat en Het verrotte leven van Floortje Bloem.