Daan Heerma van Voss – Zonder tijd te verliezen

Beetje rondhangen, beetje studeren, beetje vrijen

 

Een roman die vrijwel nergens over gaat, maar die wel een kapstok is voor verrassende gedachten en scherpe observaties, die op een rake, beeldende manier zijn verwoord.

Toch maar even het verhaal: twee vrienden uit Amsterdam besluiten na hun eindexamen een tijd naar Italië te gaan, om uit Nederland weg te zijn, om iets van de wereld te zien, om zich zelfstandig te voelen. Ze gaan naar Perugia, omdat ze zich daar kunnen inschrijven aan de universiteit voor buitenlanders, zodat ze toch nog iets van een kader hebben waarbinnen ze zullen leven. Ze nemen op goed geluk hun intrek in een appartement dat hun wordt aangeboden door een Zweedse jongen. In de dagen vóór de inschrijving brengen ze hun tijd door met rondhangen in bars, naar muziek luisteren, tochtjes maken met andere buitenlandse jongeren.

Dan begint de studie, dat wil zeggen voor één van hen, Daan. De ander, Xander, ziet het studeren niet zo zitten en zegt dat hij liever het leven in de praktijk leert.

Op de universiteit maakt Daan kennis met een Zuid-Afrikaanse, Sophie. Hoewel ze niet verliefd zijn, beginnen ze een seksuele relatie.

Dan moet Daan terug naar Nederland voor de begrafenis van zijn opa. Maar voordat hij gaat speelt zich in zijn huis een scène af waarbij Xander Sophie lastigvalt. Daan ziet het vaag door de glazen keukendeur, maar grijpt niet in. Hij brengt Sophie nog wel naar huis, maar deze moet kennelijk niet veel meer van hem hebben.

Weer terug in Perugia merkt hij tot zijn verbazing dat zijn kamer niet meer vrij is, en dat ook Xander uit het huis is verdwenen. De Zweed weet niet waar Xander naartoe is, maar hij geeft Daan een zak met spullen van Xander, waaronder een ansichtkaart van een dorpje op Sicilië. Als hij vervolgens naar Sophies huis gaat, vindt deze het heel vanzelfsprekend dat zij beiden op zoek gaan naar Xander: een wekenlange tocht naar het zuiden van Italië, per trein, bus en te voet, totdat ze uiteindelijk Xander in het bewuste dorpje zien, waar hij als ober werkt. Ze spreken hem niet, maar het ‘doel’ is bereikt. Daarop gaat Daan weg, Sophie achterlatend, als een twijfelende puber die probeert doortastend te zijn.

Hoewel het verhaal weinig voorstelt, is het bij vlagen toch een boeiende roman. Want het moet gezegd: de gemoedstoestand van een jongeman die net uit huis is maar in alle opzichten nog onzeker, is erg goed getroffen. Misschien juist ook wel doordat er vrijwel niets gebeurt: beetje rondhangen, beetje studeren, beetje opgelicht worden, beetje met een meisje vrijen: het leven moet nog beginnen, maar misschien begint het wel nooit?  Zelfs het feit dat de ‘vriendschap tussen Daan en Xander nauwelijks reliëf heeft, past in dit vage beeld. Die vriendschap is toevallig, ze doen nu eenmaal dingen samen, dat is alles. En als de een zomaar verdwijnt, ga je hem zoeken, als een vanzelfsprekendheid, niet omdat je hem zo mist. Wat dat betreft lijkt Daan erg op zijn ouders, die ook een nogal emotieloos koppel vormen, met Daan als meevallertje in hun troosteloze bestaan. In de woorden van Daan: ‘De ouders zonder mij: zwart-wit. Aandoenlijk maar kleurloos. Flets.’

Misschien kun je zeggen dat hier een portret wordt gegeven van een gevoelsarme jongen, op het draaipunt van kind naar volwassene.  Een jongen die, ondanks zijn plan om een ‘avontuurlijk’ leven te gaan leiden, zijn leven laat leiden door toevallige ontmoetingen en gebeurtenissen, die hem niet echt lijken te raken.

De stijl is onderhoudend, en de lezer kan genieten van diverse originele beschrijvingen, zoals: ‘Het weer betrok, haar gezicht kon niet achterblijven.’ Of: ‘Het werd nu snel donkerder. Keukenlichtjes sprongen uit het duister.

Maar veel verder dan een boek met ‘goed getroffen passages’ is het toch niet. Daarvoor is het verhaal te pover en zijn de personages te vlak.’

 

 

 

 

Omslag Zonder tijd te verliezen - Daan Heerma van Voss
Zonder tijd te verliezen
Daan Heerma van Voss
Verschenen bij: Bezige Bij, De
ISBN: 9789045019680
272 pagina's
Prijs: € 11,50

Om Literair Nederland draaiende te houden, zijn wij afhankelijk van vrijwillige bijdragen. U kunt ons steunen via de rode knop. Waarvoor onze hartelijke dank!

Recent

5 juni 2023

Sms-taal relativeert zelfmedelijden

Over 'Uitzicht van dichtbij' van Megan van Kessel
3 juni 2023

Jonge activisten bieden hoop

Over 'De toekomst is van ons' van Samuel Hanegreefs
2 juni 2023

Voorspelbaar, maar toch boeiend

Over 'Hoeveel ik van je hou' van Esther Freud
1 juni 2023

Aleid Truijens schrijft monumentale biografie Hella Haasse

Over 'Leven in de verbeelding ' van Aleid Truijens
31 mei 2023

De gorgel van de smeerlap briezelen

Over 'Omtrekkende bewegingen ' van Sergej Dovlatov

Verwant