besproken door Siebren Kuipers, lid sinds 5 december 2003

Ik heb het boek “Violist van de duivel” gedurende een treinreis vrij snel uitgelezen. Het boek leest als een trein omdat het vlot geschreven is en vol zit met sappige erotische details. Het verhaal speelt zich af in verschillende steden van Europa omstreeks de jaren 1830 tot ong. 1880. Het is een woelige tijd vol revoluties en machtswisselingen. Het is het einde van de aristocratie en de komst van de bourgeoisie. De hoofdfiguur is een lichamelijk gehandicapte die door zijn ouders wordt opgesloten en verwaarloosd totdat ze zijn talent om viool te spelen ontdekken en dit ten gelde proberen te maken door langs de vorstenhuizen van Europa te trekken. Na de dood van zijn vader komt hij in Parijs in contact met de beau monde. Hij bezoekt de salons waar allerlei bohémiens en adellijke dames zich verpozen. Hij treedt voor ze op en weet zich mede door contacten met andere musici en een rijke mecenas op te werken tot een beroemd violist. De schrijver weet de scènes in de salons en de sfeer tussen de rivaliserende muzikanten smeuïg te vertellen. Janos, de hoofdfiguur krijgt de bescherming van een Russische dame die salons houdt waar de beau monde elkaar treft. Hij moet hiervoor wel naast het geven van concerten allerlei seksuele wederdiensten verrichten. In die salons ontmoet hij ook een dame die in het bezit is van een bijzondere viool. Deze viool is gebouwd naar de vorm van een mooie vrouw en Janos’ vioolspel stijgt naar grote hoogte als hij op deze viool speelt. Hij kan bijna niet meer zonder. Om in het bezit te komen van deze viool trouwt hij en krijgt hij een dochter. Hij is echter niet trouw en heeft vele losbandige avontuurtjes. Het meest trouw is hij echter aan z’n beschermvrouw. Door de revoluties en zijn muzikale ambitie is Janos en zijn mecenas gedwongen voortdurend te verhuizen naar allerlei Europese steden (Wenen, Weimar, Boedapest). Dit is in het kort het verhaal. Toen ik het boek uitgelezen had bleef ik met een onvoldaan gevoel zitten. Het einde was teleurstellend. Het leek alsof de schrijver zich er maar wat vanaf had gemaakt of niet wist hoe hij een passend slot moest bedenken. Verder had ik het idee dat de schrijver veel te veel thema’s in één boek had gestopt en er geen één goed had uitgewerkt. De relatie met zijn ouders, de relatie met zijn vrouw, de relatie met zijn maîtresse, de relatie met zijn dochter, de relatie met zijn muziekcollegas worden oppervlakkig behandeld. Ook het thema van de revolutie, de strijd tussen de aristocratie en de bourgeoisie, de rivaliteit op muziekgebied, de genialiteit in de muziek, het talent, de seksualiteit etc komen allemaal aan bod maar worden niet uitgediept. Het is allemaal te veel. Ook laat de schrijver de lezer zwemmen door mondjesmaat informatie over tijd en plaats te geven. Summier geeft hij bijvoorbeeld aan dat Karel X is afgetreden en Louis Philippe aan de macht is waaruit je af kunt leiden in welke tijd het verhaal zich afspeelt. Niet iedereen kent zijn geschiedenis nog uit zijn hoofd. Waarom geeft hij niet gewoon het jaartal aan? Je komt ook weinig te weten over de leeftijd van de hoofdfiguur en over de tijd die is verstreken. Zo krijgt hij een dochter waar je weinig van hoort maar ineens tevoorschijn komt als ze zestien is. Het verhaal wordt hoofdzakelijk verteld vanuit het perspectief van de hoofdfiguur maar na driekwart van het boek is het in één keer de dochter die die in de schijnwerpers staat. Het is jammer dat de schrijver zich niet wat heeft beperkt en wat minder hooi op zijn vork heeft genomen waardoor het boek wat rommelig is geworden. Ik ben wel van mening dat het boek heel vlot is geschreven en makkelijk leest. Dit debuut had beter kunnen zijn maar mislukt is het niet.

Siebren Kuipers

Violist van de duivel
ISBN: 9789029073172

Recent

31 maart 2023

Toont Tellegen zijn kunsten opnieuw?

Over 'Langs een helling' van Toon Tellegen
29 maart 2023

Op zoek naar een authentiek leven

Over 'Wat zou Simone de Beauvoir doen? Gids voor een authentiek leven' van Skye C. Cleary
28 maart 2023

Tussen onschuld, misbruik en opportunisme

Over 'De man van het licht ' van Katrien Scheir 
27 maart 2023

Traumaverwerking in naoorlogs Duitsland

Over 'Eindelijk heb je ons gevonden' van Edgar Selge